Moradokislam.org

بسم الله الرحمن الرحيم

فضل ايام عشر دي الحجة والأعمال الواردة فيها
ความประเสริฐของ 10 วันแรกเดือนฮัจญ์ รวมทั้งข้อปฎิบัติต่างๆ

ความประเสริฐของ 10 วันแรกเดือนฮัจญ์
فضل عشر دي الحجة

روى البخاري – رحمه الله – عن ابن عباس – رضي الله عنهما- أن النبي – صلى الله عليه وسلم قال : "ما من أيام العمل الصالح فيها أحب إلى الله من هذه الأيام يعني أيام العشر قالوا: يا رسول الله ولا الجهاد في سبيل الله؟ قال ولا الجهاد في سبيل الله إلا رجل خرج بنفسه وماله ثم لم يرجع من ذلك بشيء "
ได้รายงานจากบันทึกหะดีษของอิหม่ามบุคคอรีย์(รอฮิมะฮุ้ลลอฮ) จากท่านอิบนิอับบาส รอฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่า ท่านรซูล กล่าวว่า :
“ ไม่มีวันใดที่การทำความดี จะเป็นที่รักยิ่งของอัลลอฮ์ มากไปกว่าการทำความดีในสิบวันนี้” ศอฮาบะห์ก็ถามว่า “ ไม่มีแม้กระทั่งการทำญิฮาดเพื่ออัลลอฮ์กระนั้นหรือ?” ท่านรซูล กล่าวว่า “ ไม่มีแม้กระทั่งการทำญิฮาดเพื่ออัลลอฮ์ นอกเสียจากชายคนหนึ่งที่ได้พาตัวเองและทรัพย์สินออกไปทำญิฮาดและไม่เหลือ อะไรกลับเลย” บันทึกโดยอัลบุคอรี , 2/457 (หะดีษ มัรฟูอ์เล่ารงจากท่านนบี)

นอกจากนี้ อิหม่ามอะห์หมัด(รอฮิมะฮุ้ลลอฮ์)ได้บันทึกหะดีษในมุสนัดของท่าน เล่าจากอิบนุอุมัร (รอฎิยัลลอฮุอันฮุมา) จากท่านนบี กล่าว่า

وروى الإمام أحمد – رحمه الله – عن ابن عمر – رضي الله عنهما – عن النبي – صلى الله عليه وسلم – قال : " ما من أيام أعظم ولا أحب إلى الله العمل فيهن من هذه الأيام العشر فأكثروا فيهن من التهليل والتكبير والتحميد "
ไม่มีวันไหนที่จะยิ่งใหญ่ สูงสุดและเป็นที่รักชอบ ณ พระองค์ เท่ากับ สิบ วันแรกเดือน ฮัจญ์(ซุ้ลฮิจญะฮ์) ฉะนั้นพวกท่าน ทั้งหลายจงกล่าว ลาอิลาฮะ อิลลัลลอฮ์ อัลลอฮุอักบัร และอัลฮัมดุลิ้ลลาห์ ให้มากๆในวันวันเหล่านี้อิหม่ามอิบนุฮิบบาน(รอฮิมะฮุลลอฮ) ได้บันทึกไว้ใน ศอเหี๊ยะของท่าน เล่าโดยท่าน ญาบีร(รอฎิยัลลอฮุอันฮุ) จากท่านนบีกล่าวว่า
" وروى ابن حبان – رحمه الله – في صحيحه عن جابر- رضي الله عنه - عن النبي – صلى الله عليه وسلم – قال : " أفضل الأيام يوم عرفة
วันที่ประเสริฐคือ วันอะรอฟะฮ์ (วันที่บรรดาผู้ที่ประกอบพิธีฮัจญ์มารวมตัวกันที่ทุ่งอะรอฟะฮ์ ณ นครมักกะฮ์)

ข้อควร ปฎิบัติ ช่วงสิบวันแรก เดือนฮัจญ์ أنواع العمل في هذه العشر
1. การประกอบพิธีฮัจญ์หรือ อุมเราะห์ ท่านนบีกล่าวถึงความประเสริฐของเรื่องนี้ว่า
قوله – صلى الله عليه وسلم - :" العمرة إلى العمرة كفارة لما بينهما والحج المبرور ليس له جزاء إلا الجنة "
จากอุมเราะห์หนึ่งไปอีกอุมเราะห์หนึ่ง เป็นการล้างปาบที่กระทำมา และการทำฮัจญ์ที่สมบูรณ์ ถูกต้อง ผลตอบแทนของมันคือ สววรค์เท่านั้น
2. ควรถือศีลอดให้มากๆ หากสะดวกวันไหนก็ได้อยู่ในช่วง สิบวันแรกของเดือนฮัจญ์ ให้เลือกถือศีลอด โดยเฉพราะวัน อะรอฟะฮ์ เพราะการถือ ศีลอดเป็นอิบาดะห์ ชนิดเดี่ยวที่พระองค์อัลลอฮ จะตอบแทนด้วนตัวของพระองค์เอง จากท่านอบู สะอิ๊ด อัลคุดรีย์(รอฎิยัลลอฮุอันฮุมา) ท่านนบีกล่าวว่า
وعن أبي سعيد الخدري- رضي الله عنه – قال : قال رسول الله – صلى الله عليه وسلم- : " ما من عبد يصوم يوماً في سبيل الله إلا باعد الله بذلك اليوم وجهه عن النار سبعين خريفاً" متفق عليه
ไม่มีบ่าวผู้ใดที่ถือศีลอด วันหนึ่งเพื่อหวังในหนทางของอัลลอฮ นอกเสียจากว่าพระองค์อัลลอฮ จะทรงให้ใบหน้าของเขา ออกห่างจากไฟนรก ถึง 70 ปี(โดยบุคคอรี และ มุสลิม)
อีกหะดีษหนึ่ง บันทึกโดยอีหม่ามมุสลิม จากท่าน กอตาดะห์ ท่านนบีกล่าวว่า
وروى مسلم – رحمه الله – عن أبي قتادة عن النبي – صلى الله عليه وسلم – قال : " صيام يوم عرفة احتسب على الله أن يكفر السنة التي قبله والتي بعده"
การถือศีลอดในวันอารอฟะห์ ฉันหวังต่ออัลลอฮ์ในการที่พระองค์จะลบล้าางความผิดบาปในปีก่อนหน้านี้และปีหลังจากนี้
3. ควรตักบีรให้มากๆในช่วง สิบวันแรก ซุ้ลฮิจญะห์ อัลลอฮ ซุบฮานะฮู วะตะอาลา ตรัสว่า
لقوله – تعالى- :" ويذكروا اسم الله في أيام معلومات "
และให้พวกเขารำลึกถึง พระนามของอัลลอฮไว้ให้มากๆในวันดังกล่าวนักวิชาการให้ความหมายดังกล่าว คือช่วง สิบวันแรก เดือน ซุลฮิจญะห์ โดยนำหลักฐานยืนยันจาก หะดีษ ของท่าน อิบนุ อุมัร บันทึก โดยอิหม่ามอะห์หมัด(รอฮิมะฮุ้ลลอฮ)ในเรื่องดังกล่าวท่านนบีกล่าวว่า
لحديث ابن عمر – رضي الله عنهما- عن أحمد – رحمه الله – وفيه " فأكثروا فيهن من التهليل والتكبير والتحميد"
จงกล่าวคำตักบีรและ ลาอิลาฮ่า อิลลัลลอฮุ และอัลฮัมดุ ลิลลา ให้มากๆในช่วงแรก สิบวันของเดือนฮัจญ์
นอกจากนี้ อิหม่าม บุคอรี ได้บันทึกไว้ใน ศอเฮี้ย ของท่านว่า
وذكر البخاري – رحمه الله – عن ابن عمر وعن أبي هريرة – رضي الله عنهم – أنهما كانا يخرجان إلى السوق في العشر، فيكبرون ويكبر الناس بتكبيرهما
เมื่ออย่างเช้า สิบวันแรกเดือนฮัจญ์ ท่านอิบนุอุมัร และท่านอบู ฮุร็อยรอฮ ท่านทั้งสองจะออกไปตลาด เพื่อสอนคนกล่าวตักบีร ประชาชาชนในตลาดก็จะกล่าวตักบีร ตามท่านทั้งสองและยังมีรายงานจากท่านอิสฮากบินรอฮะวีย์ จากการปฎิบัติของเหล่านักฟิกฮฺ(นักกฎหมาย) ชาวตาบีอีน (กลุ่มชนที่ทันพบปะ กับศอฮาบะห์) พวกเขาจะพากันตักบีร ในช่วง สิบวันแรกเดือน ฮัจญ์ โดยกล่าวว่า อัลลอฮุอักบัร อัลลอฮุอักบัร ลาอิลาฮะอิลลัลลอฮุ วัลลอฮุ อักบัร อัลลอฮุอักบัร วะลิ้ลลา ลิ้ลฮัม และชอบให้เปร่งเสียง(มุสตะฮับ) ตามท้องตลาด บนถนน ในบ้านเรือน ในมัสยิด และที่อื่นๆเป็นต้น
อัลลอฮตรัสว่า
لقوله – تعالى-: " ولتكبروا الله على ما هداكم "
และสู้เจ้าจงกล่าวคำตักบีรต่อสิ่งที่อัลลอฮได้นำทางสู้เจ้าเถิด
ไม่อนุญาติให้กล่าวตักบีรในรูปญะมาอะห์(เป็นคณะ)โดยกล่าวเป็นเสียงเดียวกัน ซึ่งรูปแบบดังกล่าวไม่ปรากฎการกระทำ เช่นนี้มาก่อนจากมวลสลัฟ(บรรพชนยุคแรก) แต่ให้กล่าวของใครของมัน แต่ผู้ที่อ่านไม่เป็นก็ให้นำมาสอนอ่านได้
4. ให้เตาบะห์(ขอลุกะโทษ) ออกห่างจากความชั่วเยอะๆ เพื่อที่จะได้รับความเมตตาและการอภัยโทษจากอัลลอฮ์ การประกอบคุณงามความดี เป็นเหตุให้ได้รับความใกล้ชิดระหว่างบ่าวกับพระองค์ และเพิ่มความรักให้กับตัวเอง ณ ที่อัลลอฮ เล่าจาก อบูฮุร็อยลอฮ รอฎิยัลลอฮุอันฮุ ท่านนบีกล่าวว่า
الحديث عن أبي هريرة – رضي الله عنه – أن النبي – صلى الله عليه وسلم – قال :" إن الله يغار وغيرة الله أن يأتي المرء ما حرم الله عليه " متفق عليه
แน่แท้อัลลอฮ์ทรงหึงหวง(การหึงหวงไม่เหมือนการหึงหวงของมนุษย์) และการหึงหวงของพระองค์ คือการที่บ่าวมาทำในสิ่งที่พระองค์ทรงห้ามต่อเขา(โดย บุคคอรี และ มุสลิม)
5. ทำคุณงามความดีให้มากๆ นมาซซุนนะห์ให้เยอะๆ จ่ายศอดะกอฮ์ ทำสงคลามเพื่ออัลลอฮ์ (ญิฮาด) กำชับกันในเรื่องความดี ห้ามปรามกันในเรื่องความชั่ว เนื่องจากว่าคุณงามความดีในช่วง 10 วันแรกเดือนฮัจญ์ประเสริฐกว่าการทำสงคลาม หลั่งเลือดเพื่ออัลลอฮ์
6. มีข้อบัญญัติให้กล่าวตักบีร ทุกเวลา ในกลางวัน ในกลางคืน จนกระทั่งละหมาดอีดิ้ล อัฎฮา ส่วนผู้ที่ไม่ได้ไปประกอบ พิธี ฮัจญ์ ให้ตักบีรหลังละหมาดฟัรฎู ช่วงเช้าหลังละหมาด ฟัจร์(ซุบฮิ)วันอะรอฟะห์ ส่วนผู้ที่ประกอบพิธีฮัจญ์ ให้เริ่ม กล่าวหลัง นะมาซ ซุหริ(นมาซบ่าย) ของวันทำ อุฎฮียะห์(เชือดสัตย์ , เชือดกรุบาน) ไปจนถึง นมาซ อัสริ(เย็น) วันสุดท้ายของวันตัชรีก (หลังอีดสามวัน)ทั้งนี้รวมถึงผู้ที่ไม่ได้ไปประกอบพิธีฮัจญ์ ที่นครมักกะฮฺด้วย
7. ให้เชือดสัตว์ หลังวันอีดถือเป็นข้อบัญญัติและหลังจากอีด 3 วัน เพราะเป็นแบบฉบับของท่านนบี อิบรอฮีม (อะลัยฮิสซอลาห์ วัสสลาม) ในขณะที่ท่านกำลังจะเชือดลูกตัวเอง พลีให้กับพระเจ้า อัลลอฮ์จึงนำสัตว์มาเปลี่ยนให้ท่าน ในเรื่องนี้มีหลักฐานโดย หะดีษของท่าน อิหม่าม บุคคอรี และ อิหม่าม มุสลิม

وقد ثبت أن النبي – صلى الله عليه وسلم – ضحى بكبشين أملحين أقرنين ذبحهما بيده وسمى وكبر ووضع رجله على صفاحهما" متفق عليه
และได้มีหลักฐานยืนยันว่าแท้จริงท่านนบี อิบรอฮีม ได้เชือดแพะที่มีสีขาวปนกับสีดำ และเริ่มจะมีเขางอก สองตัว ท่านจะเชือดด้วยกับมือของท่านเอง พร้อมกับกล่าวพระนามของอัลลอฮ และกล่าวตักบีร โดยจะเอาเท้าของท่านกดตรงที่ขาหน้าทั้งสองของแพะ (โดย บุคคอรี และ มุสลิม)
8. รายงานโดยอีหม่ามมุสลิม รอฮิมะฮุ้ลลอฮ และคนอื่นๆด้วย จากอุมมุสะละมะห์ รอฎิยัลลอฮุอันฮา ท่านนบี ซ็อลลอลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

روى مسلم- رحمه الله – وغيره عن أم سلمة- رضي الله عنها- أن النبي – صلى الله عليه وسلم – قال :" إذا رأيتم هلال ذي الحجة وأراد أحدكم أن يضحي فليمسك عن شعره وأظفاره "
เมื่อพวกเขาเห็นจันทร์เสียว ของเดือน ซุ้ลฮิจญะห์ และคนหนึ่งคนใดในหมู่พวกเจ้า ต้องการเชือด สัตว์และจงอย่าตัดเล็บ ตัดผมทุกชนิด
อนึ่ง เพื่อว่าลักษณะดังกล่าวจะไปตรงกับข้อห้ามของผู้ที่ประกอบพิธีฮัจญ์ อันนี้มิได้รวมถึงผู้ที่เป็นภรรยาของผู้ที่จะเชือดสัตว์และลูกๆ เว้นแต่ว่าบุคคลดังกล่าวจะร่วมหุ้นเชือดสัตว์ด้วย หากว่าจะสระผม หรืผทร่วงขณะที่สระผม ถือว่าไม่เป็นไร
9. ให้มุสลิมทุกคนพยายามละหมาดอีด ฟังคุตบะห์ นำไปปฎิบัติในการดำเนิดชีวิต เนื่องจากวันอีดคือวันแห่งการทำความดีขอบคุณอัลลอฮ ห่างจากการกระทำอันชั่วร้าย ห้ามนำเทศกาลนี้เป็นเทศกาลแห่งความชั่ว เปิดประตูต้อนรับสิ่งเลวร้ายเช่น เสียเพลงดนตรี เหล้ายาปลาปิ้ง เพราะอาจจะทำให้การงานที่สะสมไว้ช่วง 10 วันแรกเดือนฮัจญ์ โมฆะได้สุดท้ายนี้ขอขอบคุณต่ออัลลอฮ และทรงช่วยนำทางแก่บ่าว ของพระองค์ด้วยเถิด

รวบรวมมาจาก

فضيلة الشيخ / عبد الله بن عبد الرحمن بن جبرين

เชคอับดุลลอฮ บิน อับดุลลอฮมาน บิน ญิบลีล

จากทรรศนะของอิบนุอับดิลบัร หากเราวิเคราะห์อย่างละเอียดก็หมายความ ว่า หากประเทศหนึ่งหรือท้องถิ่นหนึ่งท้องถิ่นใดมีระยะทางที่ไกลกัน ก็ไม่จำเป็นที่จะต้องติดตามกันในการรับแจ้งการเห็นเดือน

ต่อมาอิหม่ามมูฮำมัดบินอาลี อัชเชากานีย์ เสียชีวิตเมื่อฮิจเราะฮ์ที่ 1255 (ร่อฮิมาฮุ้ลลอฮ์)ขอให้อัลลอฮ์ทรงเมตตาท่านด้วย ท่านกล่าวตอบอิบนุอับดิลบัรว่า :

ولا يلتفت إلى ماقاله ابن عبدالبرمن أن هذا القول خلاف الإجماع قال لأنهم قداجمعوا علي أنه لاتراعى الرؤيةفيما بعد من البلدان كخراسان والأندلس وذلك لأن الإجماع لايتم والمخا لف مثل هؤلاء الجماعة

“มิต้องไปสนใจคำพูดของอิบนุอับดิลบัรที่ว่า : การยึดเอาการประจักษ์เดือนได้ทุกๆที่ นับว่าเป็นการฝืนมติของเหล่าศ่อฮาบะฮ์ อันเนื่องจากว่าพวกเขาไม่อนุญาติให้ดูดวงเดือนจากที่หนึ่งที่ใดที่มีระยะทางที่ไกลกัน ตัวอย่างเช่น เมืองคุรอซาน(จังหวัดหนึ่งของประเทศอิหร่านในปัจจุบัน)กับเมืองอัลดารุส(ประเทศสเปนในปัจจุบัน) ตอนท้ายอิหม่ามอัชเชากานีย์ได้ให้ข้อคิดว่า การอิจมะอฺในเรื่องดังกล่าวตามที่อิบนุอับดิลบัรอ้าง ถือว่าไม่สมบูรณ์ อันเนื่องจากประเด็นดังกล่าวยังเป็นที่ขัดแย้งในหมู่พวกท่านอยู่”

นอกจากนี้อิหม่ามอัชเชากานีย์ยังได้อธิบายไว้อีกว่า

(واعلم) أن الحجة انما هى فى المرفوع رواية ابن عباس لافي اجتهاده الذي فهم عنه الناس المشار اليه بقول ’ هكذا امرنا رسول الله صلى الله عليه وسلم ‘ هوقو له ’ فلانزال نصوم حتي نكمل ثلاثين ‘

والأمرالكائن من رسول الله صلى الله عليه وسلم هوما أخرجه الشيخان وغيرهما بلفظ ’لاتصوموا جتى تروا لهلال ولاتفطروه حتى تروه فإن غم عليكم فاكملوا العدة ثلاثين وهذالاايختص بأهل ناحية على جهه اللإنفراد بل هو خطاب لكل من يصلح له من المسلمين فالإ ستدلال به علي لزوم رؤية أهل بلدلغيرهم من اهل البلاد أظهرمن الإستدلال به على عدم اللزوم لأنه إذارآه أهل بلد فقدرآه المسلمون فيلزم غيرهم مالزمهم (โปรดรู้ไว้เถิดว่า) แท้จริงสิ่งที่ถูกนำมาอ้างอิงนั้นมันคือหะดิษที่จัดอยู่ในฐานะสูงส่ง เนื่องจากมีศ่อฮาบะฮ์ร่วมกันเล่าหะดิษหลายๆท่าน จากริวายะฮ์(การบอกเล่า)ของอิบนุอับบาส โดยไม่เกี่ยวข้องกับการที่อิบนุอับบาสใช้การวิเคราะห์หะดิษหรือใช้ดุลย์พินิจส่วนตัวตามที่คนส่วนมากพากันเข้าใจว่าอิบนุอับบาส ไม่ยอมรับการประจักษ์เดือนของท่านกุเรบที่เมืองชามกับคนในเมืองนั้น แต่สิ่งที่ชี้ชัดและยืนยันในเรื่องดังกล่าวก็คือคำพูดของท่านอิบนุอับบาสเองที่ว่า “ด้วยกับสิ่งนี้เองที่ท่านนบีสั่งให้เรากระทำ” และคำพูดของท่านเองอีกว่า “พวกเราจึงดำรงไว้ซึ่งการถือศีลอดต่อไปจนกว่าจะครบ 30 วัน”

ตรงนี้คือคำสั่งที่มันเกิดขึ้นมาจากท่านร่อซูลลุลลอฮ์ ซ็อลล็อลลอฮุอะไลฮิวะซัลลัม ก็คือหะดิษที่อิหม่ามบุคอรีย์และมุสลิมได้ร่วมกันบันทึกหะดิษดังกล่าวรวมทั้งอิหม่ามนักหะดิษท่านอื่นๆ โดยมีใจความว่า :
“พวกท่านทั้งหลายจงอย่าได้ทำการถือศีลอดจนกว่าพวกท่านทั้งหลายจะประจักษ์จันทร์เสี้ยวเสียก่อน และก็จงอย่าได้ออกศีลอด(อีดิ้ลฟิฏริ)จนกว่าพวกท่านทั้งหลายจะประจักษ์จันทร์เสี้ยว หากว่ามีเมฆหมอกมาบดบังต่อพวกท่านทั้งหลาย ฉนั้นก็จงนับเดือนชะอฺบานให้ครบ 30 วัน” คำสั่งใช้ดังกล่าวมิได้หมายถึงกลุ่มชนที่อยู่มุมใดหรือทิศหนึ่งทิศใดโดยเฉพาะ แต่ทว่าคำสั่งของท่านมันคือสิ่งที่อนุญาติให้กับมวลมุสลิมทุกคน ยิ่งไปกว่านั้นมันคือสาสน์จากท่านนบีถึงประชาชาติโดยรวม ฉนั้นแล้วการนำหลักฐานมายืนยันในเรื่องที่จำเป็นต้องติดตามการประจักษ์จันทร์เสี้ยวของประเทศหนึ่งประเทศใดชัดเจนยิ่งกว่าการนำเสนอหลักฐานที่ไม่ให้มีการเชื่อหรือติดตามกัน เนื่องจากว่าเมื่อไหร่ที่ประเทศหนึ่งประเทศใดประจักษ์เดือนเสี้ยวแล้ว นั่นก็ย่อมหมายถึงการเห็นของมวลมุสลิมทั่วไปด้วย เพราะสิ่งใดที่จำเป็นต่อพวกเขามันก็คือข้อจำเป็นสำหรับผู้อื่นด้วย

อิหม่ามอัชเชากานีย์กล่าวอีกว่า

ثم قال الشو كانى : وعدم عمل ابن عباس برؤية أهل الشام مع عدم البعد الذى يمكن معه اختلاف عمل اجتهاد وليس بحجة

การที่อิบนุอับบาสไม่ยอมรับการประจักษ์เดือนของประชาชนเมืองชาม ทั้งๆที่ระยะทางของทั้งสองเมือง(คือมะดีนะฮ์อัลมุเนาวะเราะฮ์กับประเทศชาม)มิได้ห่างไกลกันมากเกินไปที่จะนำมาเป็นประเด็นสำคัญในเรื่องของข้อแตกต่างทางด้านข้างขึ้นข้างแรมของแต่ละพื้นที่มิได้เด็ดขาด แต่มันคือการใช้ดุลย์พินิจของอิบนุอับบาสเอง ซึ่งมันมิได้มาจากตัวบทของศาสนา (จากหนังสือ نيل الأوطال ر นัยลุ้ลเอาฏอรฺ โดยอิหม่าม มูฮำมัด บินอาลี อัชเชากานีย์ เสียชีวิตเมื่อฮิจเราะฮ์ที่ 1255 เล่มที่ 4 แผ่นที่ 195 พิมพ์ที่ ดารุ้ลฟิกรฺอัลอะรอบีย์)

وأما استدلال من استدل بحديث كريب عند مسلم وغيره فغير صحيح لأنه لم يصرح ابن عباس بأن النبي صلى الله عليه وسلم أمرهم بأ ن لايعملوا برؤ ية غيرهم من أهل الأقطار بل أراد ابن عباس أنه أمرهم بإكمال الثلاثين أو يروه ظنا منه أن المراد بالرؤيةرؤية أهل المحل وهذا خطأ فى الإستدلال اوقع الناس فى الخبط والخلط حتى تفرقوا فى ذلك على ثما نية مذاهب

ส่วนการเสนอตัวบทของผู้ที่นำเอาหะดิษของท่านกุเรบที่อิหม่ามมุสลิมร่วมกันบันทึกไว้ในศ่อเหี๊ยะของท่าน รวมทั้งนักหะดิษท่านอื่น อันนี้ถือว่าผิดไม่ถูกต้อง เนื่องจากว่าตัวของท่านอิบนุอับบาสเองก็มิได้ยืนยันว่า ท่านนบี ซ็อลล็อลลอฮุอะไลฮิวะซัลลัม เอง ใช้มิให้รับการเห็นจันทร์เสี้ยวที่หนึ่งที่ใดจากดินแดนทั้งหลาย แต่ทว่ามันเป็นการสงสัยของอิบนุอับบาสเอง ที่เข้าใจว่าการประจักษ์ดวงเดือน(เพื่อกำหนดวันแรกของรอมฎอนหรือกำหนดวันอีด)ขึ้นอยู่กับเฉพาะท้องที่หนึ่งท้องที่ใดเท่านั้น(المحل) ซึ่งใครก็ตามเข้าใจต่อสิ่งดังกล่าวนับว่าเป็นการนำตัวบทของศาสนามาใช้แบบผิดๆ และด้วยกับสิ่งที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ผู้คนมิใช่น้อยเกิดการสับสนและหลงผิดในประเด็นกันเป็นส่วนมาก จนทำให้นักวิชาการแบ่งออกเป็น 8 มัซฮับ 8 ทรรศนะ (จากหนังสือ التعليقات الرضية علي الروضة الندية อัตตะอฺลีกอตฺ อัลร่อฎียะฮ์อะลาอัรเราเฎาะตุลนะดียะฮ์ โดย ซิดดิ๊ก หะซันคาน เสียชีวิตเมื่อฮิจเราะฮ์ที่ 1307 ซึ่งเป็นงานประพันธ์ของเชคอัลบานีย์ เรียบเรียงและตรวจทานโดย อาลีบินหะซัน อัลอะษะรีย์ เล่มที่ 2 แผ่นที่ 12-13 พิมพ์ที่ ดารุ้ลอิบนิอัฟฟาน)

เชคมูฮำมัดนาศิรุดดีน อัลอัลบานีย์ ร่อฮิมาฮุ้ลลอฮ์ กล่าวภายหลังที่เตือนซัยยิดอัซซาบิกในหนังสือฟิกฮฺซุนนะห์เกี่ยวกับทรรศนะของท่านที่ว่า :

لزم أهل بلد الرؤية وما يتصل بهامن الجهات التى على سمتها هذاهوالمشاهد ويتفق مع الواقع

จำเป็นต่อประเทศที่ประจักษ์เดือนเสี้ยว และประเทศที่มีทิศทางและเส้นแวงราบติดต่อกันให้ติดตามการประจักษ์เดือนเสี้ยวพร้อมกัน และนี่คือสิ่งที่พิสูจน์ได้และตรงกับความเป็นจริง

قال الباني :وهذاكلام عجيب وغريب لأنه إن صح إنه مشاهد موافق للواقع فليس فيه أنه موافق للشرع وقد أختاره كثير من العلماء المحققين مثل شيخ الإسلام ابن تيمية فى الفتاوى ج/25 والشو كانى فى نيل الأوطار وصديق حسن خان فى الرو ضة النديةوغيره فهوالحق الذى لايصح سواه ولايعارضه حديث ابن عباس لأ مورذكره الشوكانى رحمه الله ولعل الأ قوى ان يقال ان حديث ابن عباس ورد فيمن صام على رؤية بلده ثم بلغه فى اثناء رمضان أنهم راوا الهلال فى بلد آخرقبله بيوم ففى هذه الحا لة يستمر فى الصيام مع بلده حتى يكملوا ثلاثين أويروا هلالهم وبذالك يزول الإشكال ويبقى حديث أبى هريرة وغيره على عمومه ويشمل كل من بلغه رؤية الهلال من أي بلد أواقليم من غير تحديد مسافة اصلا كما قال ابن تيمية فى الفتاوي ج 107/25وهذا أمرمتيسر اليوم للغاية كما هومعلوم

เชคอัลบานีย์ตอบว่า นี่คือคำพูดและทรรศนะที่ประหลาด ถึงแม้นว่าซึ่งที่ซัยญิดซาบิกจะให้ทรรศนะว่า มันคือสิ่งที่สามารถพิสูจน์ได้และตรงกับความเป็นจริง แต่จะขอกล่าวว่ามันไม่ตรงกับข้อบัญญัติศาสนา
บรรดาผู้ทรงคุณวุฒิจากมวลบรรดาผู้รู้ส่วนมากต่างพากันเลือกเอาทรรศนะที่ว่าหากมีการพิสูจน์ประจักษ์จันทร์เสี้ยวจากที่หนึ่งที่ใดแล้วก็ให้ประเทศอื่นๆติดตามได้ทันทีตัวอย่าง เช่น ชัยคุ้ลอิสลาม อิบนุตัยมียะฮ์ ในหนังสือฟะตาวา ญุซที่ 25 นอกจากนี้ได้แก่ อิหม่ามอัชเชากานีย์ ในหนังสือนัยลุ้ลเอาฏอรฺ และ ซิดดิ๊กหะซันคาน ในหนังสือ อัลเราเฎาะตุ้ลนะดียะฮ์ รวมถึงผู้รู้ท่านอื่นๆ ซึ่งมันคือ สัจธรรมที่ไม่มีสิ่งใดมาทัดเทียม โดยเฉพาะหะดิษของอิบนุอับบาสมันมิได้คัดค้านกับเรื่องดังกล่าวเลย ตามที่อิหม่ามอัชเชากานีย์ได้อธิบายเอาไว้ และข้าพเจ้าหวังว่าความหมายที่ถูกต้องมากที่สุด คือทรรศนะที่ว่า หะดิษของอิบนุอับบาสเป็นการยืนยันถึงคนหนึ่งที่ถือศีลอดโดยประจักษ์เดือนเสี้ยวในประเทศของตน ต่อมาก็มีคนมาบอกเขาช่วงเดือนรอมฎอนว่า มีคนเห็นเดือนเสี้ยวที่อื่นก่อนเขาหนึ่งวัน ในสภาพดังกล่าวให้เขาผู้นั้นถือศีลอดตามประเทศที่เห็นเดือน จนกระทั่งเขาจะถือครบจบ 30 วัน จนกว่าพวกเขาจะเห็นเดือนกันเอง ด้วยกับสิ่งนี้ปัญหามันจึงจะจบ
ส่วนหะดิษของอะบูฮุร็อยเราะฮ์ก็ยังคงไว้ซึ่งความหมายโดยรวม(العموم)แล้วก็หมายถึง หากมีการประจักษ์หรือ พิสูจน์เห็นดวงเดือนเสี้ยวจากที่หนึ่งที่ใด ก็ให้ตามกันได้โดยไม่ต้องกำหนดระยะทาง โดยเดิมๆแล้วตัวอย่างที่อิบนุตัยมียะฮ์กล่าวไว้ในฟะตาวา ญุซที่ 25/107 มาจวบจนถึงวันนี้เทคโนโลยีมีความเจริญกาวหน้าจนถึงที่สูงสุดแล้ว(จากหนังสือ تمام المنة فى التعليق على فقه السنةตะมามุ้ลมินนะฮ์ ฟิตตะอฺลิกอะลา อัลฟิกฮฺซุนนะห์ โดยเชคอัลบานีย์ แผ่นที่ 398 พิมพ์ที่ ดารุ้ลรอญะฮ์)