อนุรักษ์มรดกอิสลาม

[addullslam]

ผมไม่มีมรดกจะแบ่งให้ใคร
บางเดือนยังไม่พอใช้จ่าย
ต้องติดลบ ค้างไปเดือนหน้า
แต่ที่เขียนก็เพื่อเป็นความรู้
ให้พี่น้องมุสลิมและผู้ที่มีมรดก
จะได้ปฎิบัติเป็นแนวทางบ้าง
ซึ่งผมจะไม่กล่าวถึง ใครได้ส่วนเท่าใด
เพราะเรื่องมันยาวมาก

[addullslam]

อายะฮฺที่เกี่ยวกับมรดก อัลกุรอาน ซูเราะฮฺอันนิซาอฺ อายะฮฺที่11
อัลลอฮฺได้ทรงสั่งเสียพวกเจ้าไว้ในลูกๆของพวกเจ้าว่า สำหรับเพศชายนั้นจะได้รับเท่ากับ
ส่วนได้ของเพศหญิงสองคน แต่ถ้าลูกๆเป็นหญิงเกินกว่าสองคน พวกนางก็จะได้รับสองในสาม
ของสิ่งที่เขาได้ทิ้งไว้และถ้าลูกเป็นหญิงคนเดียว นางก็จะได้ครึ่งหนึ่งและสำหรับบิดาและมารดา
ของเขานั้น แต่ละคนในทั้งสองนั้นจะได้หนึ่งในหกจากสิ่งที่เขาได้ทิ้งไว้ หากเขามีบุตร
แต่ถ้าเขาไม่มีบุตรและมีบิดามารดาของเขาเท่านั้นที่รับมรดกของเขาแล้ว มารดาของเขาก็ได้รับ
หนึ่งในสามถ้าเขามีพี่น้องหลายคน มารดาของเขาก็ได้รับหนึ่งในหก ทั้งนี้หลังจากพินัยกรรม
ที่เขาได้สั่งเสียมันไว้ หรือหลังจากหนี้สิน บรรดาบิดาของพวกเจ้าและลูกๆของพวกเจ้านั้น
พวกเจ้าไม่รู้ดอกว่าฝ่ายไหนในพวกเขานั้นเป็นผู้ที่มีคุณประโยชน์แก่พวกเจ้าใกล้กว่ากัน
ทั้งนี้เป็นบัญญัติที่มาจากอัลลอฮฺ แท้จริงอัลลอฮฺทรงเป็นผู้รอบรู้ ผู้ทรงปรีชาญาณ

[addullslam]

ซูเราะฮฺอันนิซาอฺ อายะฮฺที่12
และสำหรับพวกเจ้านั้นจะได้รับครึ่งหนึ่งของสิ่งที่บรรดาภรรยาของพวกเจ้าได้ทิ้งไว้
หากไม่ปรากฎว่าพวกนางมีบุตร แต่ถ้าพวกนางมีบุตร พวกเจ้าก็จะได้รับหนึ่งในสี่จากสิ่งที่พวกนาง
ได้ทิ้งไว้ ทั้งนี้หลังจากพินัยกรรมที่พวกนางได้สั่งเสียมันไว้ หรือหลังจากหนี้สิน และ
สำหรับพวกนางนั้นจะได้รับหนึ่งในสี่จากสิ่งที่พวกเจ้าได้ทิ้งไว้ หากไม่ปรากฎว่าพวกเจ้ามีบุตร
แต่ถ้าพวกเจ้ามีบุตร พวกนางก็จะได้รับหนึ่งในแปดจากสิ่งที่พวกเจ้าทิ้งไว้ ทั้งนี้หลังจาก
พินัยกรรมที่พวกเจ้าสั่งเสียมันไว้ หรือหลังจากหนี้สิน และถ้ามีชายคนหนึ่งหรือหญิงคนหนึ่ง
ถูกรับมรดกในฐานะเป็นผู้ที่ไม่มีบิดาและบุตร แต่เขามีพี่ชายหรือน้องชายคนหนึ่งหรือมีพี่สาว
หรือน้องสาวคนหนึ่งแล้ว แต่ละคนจากสองคนนั้นจะได้รับหนึ่งในหก แต่ถ้าพี่น้องของเขามี
มากกว่านั้น พวกเขาก็เป็นผู้รับร่วมกันในหนึ่งในสาม ทั้งนี้หลังจากพินัยกรรมที่ถูกสั่งเสียไว้
หรือหลังจากหนี้สินโดยมิใช่สิ่งที่นำมาซึ่งผลร้ายใดๆ เป็นคำสั่งที่มาจาก
อัลลอฮฺ และอัลลอฮฺเป็นผู้ทรงรอบรู้ ผู้ทรงขันติ

[addullslam]

ซูเราะฮฺ อันนิซาอฺ อายะฮฺที่176
เขาเหล่านั้นขอให้เจ้าชี้ขาดปัญหา จงกล่าวเถิดว่า อัลลอฮฺจะทรงชี้ขาดให้แก่พวกท่านในเรื่อง
ของผู้เสียชีวิตที่ไม่มีบิดาและบุตรคือ ถ้าชายคนหนึ่งตาย โดยที่เขาไม่มีบุตร แต่มีพี่สาวหรือน้องสาว
คนหนึ่งแล้ว นางจะได้รับครึ่งหนึ่งของมรดกที่เขาได้ทิ้งไว้ และขณะเดียวกัน เขาก็จะได้รับมรดกของนาง
หากนางไม่มีบุตร แต่ถ้าปรากฎว่าพี่สาวหรือน้องสาวของเขามีด้วยกันสองคน ทั้งสองนั้นจะได้รับ
สองในสามจากมรดกที่เขาได้ทิ้งไว้ แต่ถ้าพวกเขาเป็นพี่น้องหลายคนทั้งชายและหญิง
สำหรับชายจะได้รับเท่ากับส่วนได้ของหญิงสองคน ที่อัลลอฮฺทรงแจกแจงแก่พวกเจ้านั้น
เนื่องจากพวกเจ้าจะหลงผิด และอัลลอฮฺนั้นทรงรอบรู้ในทุกสิ่งทุกอย่าง ###
##มรดก คือ ทรัพย์ของผู้ตายที่ตกทอดไปยังทายาทโดยธรรม อิสลามได้กำหนด
ส่วนของผู้มีสิทธิได้รับมรดกไว้ดังปรากฎอยู่ในคัมภี อัลกุรอาน และซุนนะฮฺ
ของท่านร่อซูล

[addullslam]

##ความสำคัญในการศึกษาในเรื่องมรดก
การศึกษาเรื่องมรดกเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง ดังที่ท่านร่อซูล กล่าวว่า
ท่านอิบนิ มัสอู๊ด ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า ท่านนบี กล่าวว่า
ท่านทั้งหลายจงเรียนรู้เรื่องมรดก และจงนำไปสั่งสอนมนุษย์ทั้งหลาย
แท้จริงฉันเป็นมนุษย์ซึ่งต้องถูกเก็บชีวิตไป และแท้จริง ความรู้นี้จะถูกเก็บไป
และความยุ่งเหยิงจะปรากฎขึ้น จนกระทั่งชายสองคน ขัดแย้งกันในมรดก
แล้วเขาทั้งสองก็ไม่พบว่ามีผู้ไดจะตัดสิน ระหว่างเขาทั้งสอง
อัล ฮากิมและนักหะดีษอื่นๆถือว่า เป็นหะดีษซ่อเฮี้ยหฺ บรรดานักหะดีษรุ่นหลังๆ
ถือว่าเป็นหะดีษหะซัน และอิบนิ มาญะฮฺ รายงานโดยมีสายผู้รายงานดี
##หน้าที่ของมุสลิมที่มีต่อมรดก
มุสลิมทุกคนต้องแบ่งมรดกให้เป็นไปตามบัญญัติที่อัลลอฮฺได้ทรงประทานมา
และตามที่ท่านร่อซูล ได้วางหลักเกณฆ์ไว้ ถ้าผู้ไดไม่ปฎิบัติตามบัญญัติที่อัลลอฮฺ
และร่อซูลได้กำหนดไว้ก็ถือว่า เขาผู้นั้นเป็นผู้ฝ่าฝืน ผู้ละเมิด และปฎิเสธบัญญัติ
ของอัลลอฮฺ

[addullslam]

พระองค์ทรงตรัสว่า
และผู้ใดที่ไม่ตัดสินตามที่อัลลอฮฺได้ทรงประทานมา เขาผู้นั้นคือ ผู้ปฎิเสธ (อัล มาอิดะฮฺ 44)
และผู้ใดที่ไม่ตัดสินตามที่อัลลอฮฺได้ทรงประทานมา เขาเหล่านั้นคือ ผู้อธรรม (อัล มาอิดะฮฺ45
และผู้ใดที่ไม่ตัดสินตามที่อัลลอฮฺได้ทรงประทานมา เขาเหล่านั้นคือ คนชั่ว (อัล มาอิดะฮฺ47)
##สิ่งที่อยู่ในฐานะมรดกได้แก่
สังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์ ที่เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ตาย เช่น ที่ดิน ตึก อาคาร บ้าน
สวน ไร่ นา รถยนต์ ปศุสัตว์ เครื่องมือ เครื่องใช้ต่างๆ ฯลฯ
เงินสดในมือ และเงินสดในธนาคาร
ทรัพย์สินที่ผู้ตายมีสิทธิโดยชอบธรรม แต่ยังมิได้มีการส่งมอบ เช่น หนี้สินของผู้ตาย
ที่ติดค้างอยู่ที่ผู้อื่น เงินคาทำขวัญ เงินค่าทดแทน เงินค่าตอบแทน ฯลฯ
สิทธิทางวัตถุซึ่งมิได้เกิดจากตัวทรัพย์สินโดยตรง แต่ทว่า เกิดจากการกระทำ
โดยอาศัยทรัพย์สินนั้นหรือมีความผูกพันกับทรัพย์สิน เช่น สิทธิในน้ำดื่ม สิทธิในการใช้ทางเดิน
สิทธิในการอาศัย สิทธิในที่ดินเพื่อการเพาะปลูก สิทธิในการเช่าช่วง ฯลฯ

[addullslam]

##สิทธิของผู้ตายที่เกี่ยวข้องกับมรดกซึ่งจำเป็นต้องปฎิบัติก่อนที่จะนำทรัพย์สิน
มาแบ่งกันระหว่างผู้มีสิทธิดังนี้คือ
ค่าใช้จ่ายในการจัดการศพซึ่งอยู่ในระดับที่พอสมควร
ใช้หนี้สินที่ผู้อื่นติดค้างอยู่กับผู้ตาย
ปฎิบัติตามพินัยกรรมที่ผู้ตายทำไว้ โดยจะต้องไม่มากกว่า 1 ใน 3 ของทรัพย์สิน
ที่ผู้ตายทิ้งไว้ หลังจากค่าใช้จ่ายในการจัดการศพ และการใช้หนี้สินของผู้ตาย
เอาทรัพย์ที่เหลือมาแบ่งตามส่วนที่ผู้มีสิทธิได้รับ
##การสืบมรดกจะมีขึ้นโดยอยู่ในเงื่อนไขต่อไปนี้
การตายของเจ้าของมรดก ซึ่งแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทคือ
ตายอย่างแท้จริง ตายโดยการชี้ขาดของตุลาการนิติบัญญัติ และตายโดยการประทุษกรรม
ตายอย่างแท้จริงหมายถึง วิญญาณของบุคคลได้ออกจากร่าง ซึ่งรู้ได้โดยการมอง
โดยการฟังการเต้นของหัวใจ หรือการรับรองของนิติเวช ในสภาพนี้ ทายาทโดยธรรมของผู้ตาย
จะสืบมรดกของเขาได้ นับตั้งแต่เวลาที่เขาถึงแก่กรรม ทั้งนี้โดยเรียงลำดับ
ของผู้มีสิทธิในมรดก ในเมื่อไม่มีสาเหตุขัดขวางการรับมรดก

[addullslam]

##ตายโดยการชี้ขาดของตุลาการนิติบัญญัติ คือ ตุลาการนิติบัญญัติได้ตัดสินว่า
เขาได้ถึงแก่กรรม ทั้งๆที่เขายังมีชีวิตอยู่ กล่าวคือ
##มุรตัด คือผู้สิ้นสภาพจากการเป็นมุสลิม และไม่ยอมกลับตัวภายในเวลา 3 วัน
เพราะนิติบัญญัติใช้ให้ประหารชีวิตเขา ตามนัยนี้ เท่ากับว่าเขาได้ตายไปแล้ว
##ผู้ที่หายสาบสูญ ซึ่งตุลาการนิติบัญญัติได้ชี้ขาดว่า เขาได้ตายไปแล้ว
เนื่องจากว่าเขาได้หายตัวไปโดยปราศจากข่าวคราว ปราศจากร่องรอย และขาดการติดต่อ
ไม่มีผู้ใดทราบว่าเขาอยู่ที่ไหน ยังมีชีวิตอยู่หรือตายไปแล้ว การตัดสินว่า
เขาตายแล้วนั้นเขาอาจจะยังมีชีวิตอยู่ก็ได้
##ตายโดยการประทุษกรรม คือ สภาพที่ทารกคลอดออกมาจากท้องของมารดา
โดยถึงแก่ความตาย เนื่องจากมารดาถูกทำร้าย ในกรณีนี้ ผู้ต้องหาหรือทายาทโดยธรรม
ของผู้ต้องหาจะต้องจ่ายค่าเสียหายให้แก่ผู้มีสิทธิในมรดกของทารกในอัตรา 1 ใน 10
ของค่าเสียหายที่จ่ายในกรณีฆาตกรรมผู้ใหญ่

[addullslam]

##ผู้สืบมรดกมีชีวิตอยู่ ไม่ว่าการมีชีวิตของเขาจะมีอยู่อย่างแท้จริงหรือเป็นการ
คาดคะเนก็ตาม เช่น ทารกที่อยู่ในครรภ์ของมารดา ก็ถือว่าเขามีสิทธิในมรดก
ถ้าหากว่า บุคคล2คน ซึ่งเป็นทายาทโดยธรรมซึ่งกันและกัน ได้ตายลงในอุบัติเหตุ
หรือเหตุการณ์อื่นในคราวเดียวกัน แต่ไม่รู้ว่า ผู้ใดตายก่อน ในกรณีนี้ ไม่ต้องมีการสืบมรดก
ระหว่างบุคคลทั้งสอง เพราะไม่ทราบว่า ผู้ใดตายก่อนกัน จึงให้แบ่งทรัพย์สินของผู้ตายทั้งสอง
ระหว่างทายาทโดยธรรมของผู้ตายทั้งสอง และเช่นเดียวกัน ถ้าหากว่า ได้มีเหตุการณ์ทั้ง2เหตุการณ์
เกิดขึ้น แต่ไม่รู้ว่า เหตุการณ์ใดเกิดขึ้นก่อน ก็ไม่ต้องให้ผู้ตายทั้งสองสืบมรดกระหว่างกัน
แต่ถ้าหากรู้ว่า เหตุการณ์ใดเกิดขึ้นก่อน และหลังกัน ไม่ว่าจะในอุบัติเหตุเดียวกัน
หรือต่างวาระกันก็ตามก็ให้ผู้ตายทีหลังสืบมรดกจากผู้ตายคนแรก
##ไม่มีข้อห้ามในการสืบมรดก

[addullslam]

##สาเหตุที่ทำให้มีการสืบมรดก
สาเหตุที่ทำให้มีการสืบมรดกมีดังนี้
##การสมรส หมายถึง การสมรสที่ถูกต้องตามนิติบัญญัติอิสลาม ซึ่งเป็นสาเหตุให้มี
การสืบมรดกระหว่างสามีภรรยาได้ ถ้าหากว่า ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดถึงแก่กรรมลง
ไม่ว่าการถึงแก่กรรมนั้นจะเกิดขึ้นก่อนหรือหลังการร่วมหลับนอนฉันท์สามีภรรยากันก็ตาม
หรืออยู่ระหว่างระยะเวลารอให้ขาดจากกัน(อิดดะฮฺ) ในกรณีการหย่าแบบคืนดีกันได้(ร้อจอียฺ)
ถ้าหากว่าเป็นการหย่าแบบขาดลอย(บาอิน) โดยที่สามีมีสุขภาพดีก็ไม่อนุญาติให้ทั้งสองฝ่าย
สืบมรดกระหว่างกันนับแต่วินาทีที่มีการหย่า แต่ถ้าหากว่า ผู้เป็นสามีเจ็บป่วยและตายลง
ในการเจ็บป่วยดังกล่าว ก่อนตายเขาได้หย่าภรรยาของเขาแบบขาดลอย(บาอิน)
โดยแสดงเจตนาเพื่อกันภรรยามิให้ได้รับมรดก ในกรณีนี้ อนุญาติให้ภรรยารับมรดกของสามีได้
ตราบใดที่ยังอยู่ในระยะอิดดะฮฺ แต่ถ้าหากว่า สิ้นสุดระยะอิดดะฮฺแล้ว ไม่ว่าจะเป็นการหย่า
แบบคืนดีได้(ร้อจอียฺ) หรือหย่าแบบขาดลอย(บาอิน) เท่ากับว่าความผูกพันฉันท์สามีภรรยา
ได้สิ้นสุดลงแล้ว จึงไม่อนุญาตให้สามีภรรยาทั้งสองสืบมรดกระหว่างกัน

[addullslam]

##ทายาทโดยธรรมตามนิติบัญญัติ คือ
ความผูดพันทางเชื้อสายระหว่างเจ้ามรดกและผู้สืบมรดกตามศาสนาบัญญัติ
ในฐานะผู้ให้กำเนิด เช่น บิดา มารดา ปู่ย่า ยาย การเป็นผู้สืบเชื้อสาย เช่น ลูกชาย
ลูกสาว หลานชาย หลานสาว ฯลฯ ญาติร่วมสายโลหิต เช่น พี่น้องชาย พี่น้องหญิง
ญาติใกล้ชิด เช่น ลุง อาเขย
เชื้อสายที่ใกล้ชิดและห่างไกลระหว่างเจ้ามรดกและผู้สืบมรดก จะเป็นเครื่องกำหนด
ส่วนและสภาพการได้รับมรดก
##ทาส นายทาสคือ ผู้ที่มีทาสอยู่ในครอบครองแล้วได้ปล่อยเขาไปให้เป็นอิสระ
เมื่อทาสที่เขาปล่อยไปถึงแก่ความตาย และไม่มีผู้ไดรับมรดกจากเขา
ก็ให้นายทาสรับมรดกของเขาได้

[addullslam]

##สาเหตุที่ตัดสิทธิในมรดก
สาเหตุที่ทำให้ผู้มีสิทธิในมรดกไม่ได้รับมรดกมีดังนี้คือ
ทายาทโดยชอบธรรมฆ่าเจ้ามรดก ผู้ที่เป็นฆาตกรจำเป็นจะต้องถูกประหารชีวิต
หรือจะต้องชดใช้ค่าเสียหาย และเป็นสาเหตุในการตัดสิทธิในมรดก ถ้าหากว่า
ฆาตกรเป็นทายาทโดยชอบธรรมของผู้ตาย บรรดานักวิชาการได้ลงมติว่า
การฆ่าโดยเจตนา หรือไม่เจตนา หรือผิดพลาด หรือเป็นผู้สมรู้ร่วมคิด
หรือมีส่วนร่วมในการฆ่า หรือให้การเป็นพยานปรักปรำจนมีการพิพากษาประหารชีวิต
การติดสินบน จ้างวาน หรือการกระทำไดๆอันเป็นเหตุให้เจ้ามรดกถูกฆ่า
ก็ไม่มีสิทธิในทรดกเช่นกัน ท่านอุมัร รอฎิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า
ฉันได้ยิน ท่านร่อซูล กล่าวว่า
สำหรับฆาตกรไม่มีสิทธิในสิ่งได บันทึกโดย มาลิก ในหนังสือ
อัล มุวัฎเฎาะอฺ และอิมามอะหมัดในหนังสือ อัล มุสนัด

[addullslam]

##นับถือศาสนาต่างกัน
มุสลิมไม่รับมรดกผู้ที่มิใช่มุสลิม และผู้ที่มิใช่มุสลิมก็ไม่มีสิทธิรับมรดกจากผู้ที่เป็นมุสลิม
ท่านร่อซูล กล่าวว่า
มุสลิมไม่รับมรดกจากคนกาฟิร และคนกาฟิรไม่รับมรดกจากมุสลิม
บันทึกโดย บุคอรียฺและมุสลิม
สำหรับผู้ที่สิ้นสภาพจากการเป็นมุสลิม นิติบัญญัติห้ามมิให้รับมรดกจากมุสลิม
ส่วนมรดกของเขาก็ให้อายัตไว้ในกองคลังของมุสลิม ถ้าหากว่า เขากลับเข้ารับอิสลาม
ก็มอบมรดกนั้นให้แก่เขา และถ้าหากว่า เขาไม่กลับเข้ารับอิสลามจนกระทั่งเสียชีวิต
ก็ให้ถือว่า ทรัพย์นั้นเป็นทรัพย์สงคราม ยึดเข้ากองคลังอิสลาม
##การเป็นทาส เพราะว่าทาสไม่มีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน
ยังมีต่อ อินชาอัลลอฮฺ

[ซัลมา]

Khun Addullslam ซัลมาสนใจกระทู้ของคุณ รออ่านต่ออยู่ค่ะ

[addullslam]

##การแบ่งมรดกผู้ที่มีหนี้สิน
ผู้ตายบางคนอาจจะมีหนี้สินติดอยู่ ดังนั้น การแบ่งมรดกผู้ที่มีหนี้สินจึงจำเป็นจะต้อง
จัดการใช้หนี้ของผู้ตายให้เสร็จสิ้นเสียก่อนแล้วจึงนำทรัพย์สินที่เหลือมาแบ่งกันระหว่างทายาท
ผู้มีสิทธิ์ แต่ถ้าหากว่า ได้นำทรัพย์สินที่ผู้ตายทิ้งไว้มาใช้หนี้จนหมด ก็ไม่มีทรัพย์สินที่จะนำมาแบ่ง
กันในระหว่างทายาท ก็ถือว่าไม่มีมรดก ในบางรายทรัพย์สินที่ทิ้งไว้เป็นมรดกไม่พอที่จะนำมาใช้หนี้
ในกรณีนี้จำเป็นที่ทายาทผู้มีสิทธิในมรดกจะต้องรับสภาพหนี้ของผู้ตายตามสัดส่วน
มรดกทีเขามีสิทธิด้วย จะปฎิเสธ หลีกเลี่ยง บ่ายเบี่ยงไม่ได้
##การสมยอมกันในการแบ่งมรดก
การสมยอมกันในการแบ่งมรดกคือ ผู้มีสิทธิในมรดกบางคนสละส่วนของตนบางส่วน
หรือทั้งหมดให้แก่ผู้มีสิทธิอื่น การกระทำเช่นนี้เป็นที่อนุมัติตามศาสนาบัญญัติ
ในเมื่อผู้มีสิทธิมีความยินดีที่จะสละซึ่งสิทธิของเขา