คำตอบ โดยอาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

เมื่อมุสลิมพบกัน ศาสนาสอนให้สลามซึ่งกันและกัน โดยการให้สลามเป็น “ซุนนะห์” และการตอบรับสลามเป็น “วาญิบ”

แต่เมื่อคนต่างศาสนาได้เริ่มต้นให้สลามแก่เราก่อน การให้ของเขานั้นมิใช่ ซุนนะห์ แม้ว่าเขาจะให้สลามด้วยถ้อยคำหรือสำเนียงที่ถูกต้องก็ตาม เพราะเขาเป็นกาเฟร และเขาก็ไม่ได้รับภาคผลของการให้ ดังเช่นคนมุสลิม ขณะเดียวกันก็ไม่มีซุนนะห์ให้คนมุสลิมให้สลามแก่คนกาเฟรด้วย

ส่วนการตอบรับขณะที่คนกาเฟรให้สลามนั้น ไม่มีซุนนะห์ที่จะตอบรับด้วยสำนวนการรับสลามดังเช่นที่มุสลิมปฏิบัติกัน เช่นรับว่า วะอะลัยกุมุสสลาม หรือ วะอะลัยกุมุสสลามวะเราะห์มะตุ้ลลอฮ์ หรือ วะอะลัยกุมุสสลามวะเราะห์มะตุ้ลลอฮิวะบะรอกาตุฮ์

แต่ถ้าต้องการจะตอบรับการให้ของคนกาเฟร ก็มีซุนนะห์ให้รับเพียงสั้นๆว่า อะลัยก่า หรือ วะอะลัยกุ้ม เท่านั้น ซึ่งเรื่องนี้มีเหตุการณ์ที่เคยเกิดขึ้นแก่ท่านนบีดังนี้
ท่านอับดุลลอฮ์ อิบนิ อุมัร รายงานว่า ท่านรอซูลุลลอฮ์ ศ็อลล็อลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัมได้กล่าวไว้ดังนี้

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ผีในทางภาษามีความหมายว่า “ศพ” หรือร่างที่ไร้วิญญาณ ฉะนั้นเราจึงมักได้ยินคนต่างศาสนาที่เวลาเขาโกรธเคืองกันจะพูดว่า “ไม่เผาผีไม่ดูดีกัน” หมายถึงถ้าตายก็จะไม่ไปร่วมงานเผาศพ

ถ้าผีตามความหมายว่า ศพ นี้คงไม่มีผู้ใดปฏิเสธแน่ เพราะทุกคนก็ต้องเป็นผี หรือเป็นร่างที่ไร้วิญญาณอย่างแน่นอน

แต่หากคำว่าผีที่ถูกนำมาใช้ตามความเข้าใจของคนทั่วไป หมายถึงวิญญาณของคนที่ตายไปแล้ว และมีหลายประเภท เช่นผีเปรต,ผีตานี, ผีตะโหนด,ผีกระสือ,ผีกระหัง และ ฯลฯ โดยผีเหล่านี้จะวนเวียนอยู่กับคนเป็น และมีความแค้นอาฆาต ผูกพยาบาท สามารถทำร้าย ให้คุณหรือให้โทษแก่ผู้ใดได้ หรือรอญาติอุทิศส่วนกุศลไปให้ หรือรอที่จะกลับมาเกิดอีกครั้งตามบุญและกรรมที่เคยทำไว้ ความเชื่อดังนี้เป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง เพราะอิสลามมิได้สอนในเรื่อง วิญญาณเวียนว่ายตายเกิด แต่อิสลามสอนว่า เมื่อวิญญาณได้ออกจากร่างแล้วก็จะไปอยู่อีกโลกหนึ่ง ซึ่งถูกเรียกว่า บัรซัค หรือโลกบัรซัค ซึ่งหมายถึงโลกที่ถูกปิดกั้นไว้ ไม่สามารถที่จะย้อนกลับมาในโลกนี้อีกครั้งหนึ่งได้
พระองค์อัลลอฮ์ได้ทรงกล่าวว่า

คำตอบโดย อาจารย์ยูซุบ ฮัดซัน

การดูหมอ ไม่ว่าจะดูด้วยการขีดเขียน โดยทำนายไปตามวันเดือนปีเกิด หรือจะดูด้วยไพ่ แล้วทำนายไปตามไพ่ที่เปิดออก อีกทั้งการดูลายมือ หรือจะทำนายด้วยการเสี่ยงติ้ว และการเสี่ยงทายด้วยการปล่อยนก โดยพิจารณาว่ามันจะบินไปทางด้านซ้ายหรือทางด้านขวา

ไม่ว่าท่านจะเชื่อหรือไม่ก็ตาม ทั้งหมดนี้เป็นเรื่องที่ศาสนาห้ามโดยเด็ดขาด ท่านนบีมูฮัมหมัด ศ็อลล็อลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า

อัสลามมุอลัยกุมคะ

หนูเป็นคนหนึ่งที่ติดตามฟังรายการวิทยุสื่ออนุรักษ์มรดกอิสลามอยู่เหมือนกันคะ แต่ว่าบางครั้ง อาจจะพลาดไม่ได้ฟังบ้างเลยไม่รู้ว่าอาจารย์เคยตอบคำถามไปแล้วหรือยังนะ แต่ช่วยตอบอีกทีละกันนะคะ เพราะว่าหนูอยากรู้จริงๆและอยากที่จะนำไปปฎิบัติและบอกต่อได้อย่างเต็มปากเต็มคำว่าเรื่องจริงที่ถูกต้องตามแบบฉบับของซุนนะห์นบีนะจริงๆเค้าเป็นยังไงนะ เพราะว่ามีอาจารย์บางคน(ไม่ขอออกนามนะคะ) บอกว่าเข้าได้ถ้ามีทางเดินหรืออาจารย์บางคนก็บอกว่าเข้าได้ถ้าผู้ตายเป็นญาติ สนิทกับเรา แต่ก็มีอาจารย์อีกบางคนบอกว่าเข้าไม่ได้ไม่ว่าจะกรณีใดๆยังไงก็ขอให้อาจารย์ช่วยอธิบายให้ฟังหน่อยนะคะ
ขอขอบคุณล่วงหน้าคะ



คำตอบโดย อ.ฟารีด เฟ็นดี้

ในช่วงแรกของอิสลามนั้น ห้ามเยี่ยมกุโบร์โดยเด็ดขาดไม่ว่าจะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชายก็ตาม เรารู้เรื่องนี้เพราะท่านนบีเป็นผู้บอกเองว่า

สลามมุอลัยกุม

มีเพื่อนคนพุทธถามผมว่า
มีวิธีใดบ้างที่จะทำบุญไปให้พี่ที่เป็นคนอิสลาม (เข้ารับอิสลามโดยการศรัทธา) เพื่อนเคยไปให้พระช่วยทำบุญให้แต่พระบอกว่าทำไปให้ก็ไปไม่ถึง
เพื่อนเคยจ้างคน (ปีที่แล้ว) ให้ไปทำความสะอาดหลุมศพ และตกแต่งหลุมศพ ในวันเกิดของพี่ชาย และเคยได้จ้างโต๊ะครูช่วยในการทำบุญด้วย

อยากถามว่า
1. ถ้าเป็นแบบนี้สามารถทำบุญให้ได้หรือไม่
2. จ้างคนไปทำความสะอาดหลุมศพได้หรือไม่


คำตอบโดย อ.ฟารีด เฟ็นดี้

คำถามนี้น่าสนใจนะครับ..... เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นระหว่างคนที่อยู่กันคนละศาสนา แต่เขาทั้งสองเป็นพี่น้องกัน มีความเกี่ยวพันธ์กันทางสายเลือด

แม้ว่าทั้งสองจะอยู่กันคนละศาสนาก็ตาม แต่อิสลามก็มิได้สอนให้ตัดพี่ตัดน้อง, ตัดพ่อตัดแม่ หรือตัดขาดญาติมิตร ในทางสังคมยังให้นับบุคคลเหล่านี้เป็นพี่เป็นน้อง, เป็นพ่อเป็นแม่ อยู่เช่นเดิม สามารถช่วยเหลือเกื้อกูลกันทางด้านสังคมโดยทั่วไปได้ เช่นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแก่ อัสมา บินติอะบีบักร์ ซึ่งแม่ของเธอที่ไม่ได้รับอิสลามนั้นมาหา เธอจึงไปถามท่านนบีว่าฉันควรจะทำอย่างไร
เรื่องนี้เป็นเหตุแห่งการประทานอัลกุรอาน ( ดูสาเหตุแห่งการประทานอัลกุรอาน ซูเราะห์อัลมุมตะฮินะห์ อายะห์ที่ 8 ในหมวดบทความ )

ในเรื่องทางสังคมเป็นที่อนุญาตแก่ทั้งสอง ไม่ว่าจะยังมีชีวิตอยู่ หรือจะตายจากกันก็ตาม (เช่นช่วยเหลือครอบครัวของผู้ตาย) แต่ในเรื่องของศาสนานั้นไม่ว่าจะอยู่หรือจะตายก็ต้องแยกให้ชัดเจน

คำถาม อาจารย์หลายสำนักเรียกร้องให้เราตามสะลัฟ เลยสงสัยว่า เดี๋ยวนี้เราไม่ต้องตามซุนนะห์แล้วหรือ ขออาจารย์ช่วยให้ความกระจ่างด้วย

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

คำว่า สะลัฟ และค่อลัฟ คือชื่อเรียกของคนต่างยุค โดยสะลัฟหมายถึงคนในยุค 300 ปีแรกโดยประมาณ ส่วนค่อลัฟ คือคนในยุคถัดมา
ท่านนบีมูฮัมหมัด ศ็อลล็อลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

“ศตวรรษที่ดีที่สุดคือศตวรรษของฉัน แล้วยุคถัดมาที่เจริญรอยตามพวกเขา แล้วก็ยุคถัดมาที่เจริญรอยตามพวกเขา” บันทึกโดยอิหม่ามบุคคอรี

คำพูดของนบีข้างต้นนี้ มิใช่เป็นการรับรองรายบุคคลว่า ทุกคนในยุค 300 ปีแรกดีที่สุด เพราะยังมีคนในยุคต้นที่ปฏิเสธและหันห่างจากการศรัทธาอยู่จำนวนไม่น้อย แต่ท่านนบีได้พูดถึงภาพรวม โดยกล่าวถึงยุคที่ดีที่สุดเท่านั้น ที่เป็นเช่นนี้เพราะ ยุคต้นเป็นยุคที่เกิดเหตุการณ์ หรือยุคที่ใกล้เคียงกับการประทานอัลกุรอาน และซุนนะห์ของท่านรอซูล อีกทั้งบรรดาผู้คนในยุคต้นได้ยึดถือหลักการของศาสนากันอย่างเหนียวแน่น

และคำว่า สะลัฟ กับ ค่อลัฟ นี้มิใช่เป็นเพียงการแตกต่างในเรื่องยุคเพียงอย่างเดียว แต่คนทั้งสองยุคนี้ยังมีฐานความเชื่อที่แตกต่างต่างกัน ประเด็นหลักก็คือ การตีความอัลกุรอานในโองการที่มีหลายนัย โดยชาวสะลัฟยึดถือตามตัวบทหากในเรื่องนั้นไม่การอธิบายจากท่านนบี หรือบรรดาศอฮาบะห์

ส่วนความเชื่อของค่อลัฟ ยังอาศัยการตีความจากโองการที่มีหลายนัย ตัวอย่างเช่น ความหมายของอัลกุรอาน ซูเราะห์อัลฟัตฮ์ อายะห์ที่ 10

ผมขอถามคำถามเกี่ยวกับฮะดีษฏออีฟ ถามว่า มีมั้ยครับที่เรื่องเดียวกันมีทั้งฮะดีษศอเฮียะห์และฮะดีษฎออีฟ ถ้ามีเราจะนำมาใช้ฮุก่มศาสนาได้หรือไม่ และจะพูดได้มั้ยว่า ฮะดีษที่กล่าวถึงนี้ เป็นฮะดีษฏออีฟ เพราะผมยังเห็นผู้รู้บางท่านใช้ฮะดีษฏออีฟในการฮุก่มศาสนาอยู่ครับ


คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ขอทำความเข้าใจหลักเกณฑ์โดยรวมของฮะดีษสักเล็กน้อยก่อนครับ

การพิจารณาว่าฮะดีษบทใด ศอเฮียะห์ ฮาซัน หรือฏออีฟ นั้นใช้วิธีพิจารณา 3 หลักใหญ่ๆ ดังนี้คือ

1 – สายรายงาน
2 – ตัวผู้รายงาน
3 – เนื้อหา หรือตัวบทฮะดีษ

ไม่ว่าองค์ประกอบข้อใดจากทั้ง 3 ข้างต้นนี้ ถ้ามีปัญหาจะทำให้ฮะดีษบทนั้นถูกตัดสินว่าเป็นฮะดีษ ฏออีฟ (อ่อน) ซึ่งบางครั้งอาจจะอ่อนเพราะสายรายงาน หรือตัวผู้รายงาน หรือที่เนื้อหา อย่างใดอย่างหนึ่ง

ในกรณีที่คุณถาม น่าจะเป็นฮะดีษฏออีฟโดยสาเหตุที่ สายรายงาน หรือ ตัวผู้รายงานมากกว่า และถ้ามีฮะดีษนี้อยู่บทเดียวโดดๆ ก็ถูกตัดสินว่าเป็นฮะดีษฏออีฟแน่นอน

แต่ตามที่คุณกล่าวมานั้น ตัวบทของฮะดีษไปตรงกับฮะดีษศอเฮียะห์ในบทอื่น ถ้าเช่นนี้ไม่ถูกเรียกว่าฮะดีษฏออีฟ แต่เรียกว่า ฮะดีษฮะซัน ลิฆอยริฮี (ดีเพราะต้นอื่น) หมายถึงฮะดีษที่อยู่ในเกณฑ์ดีด้วยการสนับสนุนจากฮะดีษศอเฮียะห์

ทั้งฮะดีษศอเฮียะห์ และฮะดีษฮะซันลิฆอยริฮี ใช้เป็นหลักฐานทางศาสนาได้ เพราะลำพังฮะดีษศอเฮียะห์อย่างเดียวก็ถือเป็นมาตรฐานทางศาสนาอยู่แล้ว

แต่สิ่งที่ควรระวังก็คือ การยกสถานะของฮะดีษนี้ หนึ่งในนั้นต้องมีศอเฮียะห์อยู่ด้วย เพราะอ่อนกับอ่อนรวมกันเป็นศอเฮียะห์ไม่ได้

คำถาม ขอถามอาจารย์หน่อยครับ คือผมสนใจเรื่องสัตว์โลกดึกดำบรรพ์ โดยเฉพาะไดโนเสาร์ อยากรู้ว่า มีจริงหรือปล่าว แล้วทำใมจึงสูญพันธ์

คำตอบโดยอาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

การที่เราสนใจเรื่องอดีตเป็นสิ่งที่ดีครับ ถ้าเราจะได้พิจารณาการสรรสร้างของอัลลอฮ์ควบคู่ไปด้วย เพราะเรื่องในอดีตนั้นเป็นบทเรียนสอนคนในปัจจุบันได้ดี

เรื่องสัตว์โลกดึกดำบรรพ์ไม่ใช่เรื่องแปลก หากเราได้ศึกษาจากอัลกุรอานและจากซุนนะห์ของท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม

เรารู้ว่าคนในอดีตมีรูปร่างสูงใหญ่ จากคำสอนของท่านนบีว่า

คำถาม อาจารย์เชื่อเรื่องจานผีกับมนุษย์ต่างดาวไหมครับ มีข่าวบ่อยๆว่า เห็นจานผี และในประเทศไทยก็เคยเห็นแถวเพชรบุรี แต่นานมาแล้ว อาจารย์ครับ ศาสนาอิสลามของเราบอกเรื่องนี้หรือปล่าว มีหลักฐานเรื่องมนุษย์ต่างดาวไหมครับ


คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

จักรวาลนี้กว้างไกลเหลือเกิน, เกินกว่าที่ปัญญาของมนุษย์จะไปถึง และโลกของเราก็เป็นดาวดวงหนึ่งในระบบสุริยะ ในแต่ละช่วงจะมีการค้นพบดาวดวงใหม่ๆในวงโคจร เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่..แค่ดาวเคราะห์และดาวนพเคราะห์ที่มนุษย์รู้จัก ก็ยังไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่ามีสิ่งมีชีวิตนอกโลกหรือไม่

คนที่เชื่อว่ายังมีสิ่งมีชีวิตนอกโลกนั้น เขาก็ไม่ได้ออกไปนอกจักรวาลแล้วไปเจอหรือเห็นมา แต่เขาบอกว่าเขาเห็นจานผีและเห็นมนุษย์ต่างดาวในโลกใบนี้ และนี่เป็นเรื่องที่ถกเถียงกันมาเนิ่นนาน โดยเฉพาะมุสลิมบางคนก็ร่วมวงถกกับเขาด้วย อีกทั้งพยายามหาหลักฐานจากอัลกุรอานมายืนยันว่า มีแน่ๆ ใช่แน่ๆ

อัลกุรอานที่เขานำมายืนยันคำกล่าวอ้างก็คือ

คำถามโดย คุณรอฮีมะห์

คนมุอัลลัฟมีสิทธิได้รับมรดกจากผู้เป็นบิดามารดาที่เป็นกาเฟรได้หรือไม่ ?

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

พระองค์อัลลอฮ์ได้ทรงกำหนดข้อบัญญัติต่างๆในเรื่องศาสนา เพื่อให้มุสลิมได้ยึดถือและปฏิบัติ ไม่ว่าจะเป็นข้อใช้หรือข้อห้ามก็ตาม ฉะนั้นถ้าเราเห็นกาเฟรไม่ละหมาด ก็อย่าไปติเขา เพราะอัลลอฮ์ไม่ได้ใช้กาเฟร แต่ใช้มุสลิมต่างหาก และถ้าเราเห็นกาเฟรกินหมู ก็อย่าไปบอกว่าเขาฮาราม เพราะอัลลอฮ์ไม่ได้ห้ามเขา แต่ห้ามมุสลิม

เช่นเดียวกับฮุก่มเรื่องมรดก ที่กำหนดให้ทายาทของผู้ตายได้สิทธิ์และส่วนที่แตกต่างกันออกไปนั้น ก็บังคับใช้เฉพาะมุสลิม ถ้าจะถามว่า ทายาทของผู้ตายที่เป็นกาเฟรจะได้รับกี่ส่วน ก็ตอบว่า เขาไม่มีสิทธิ์ในกองมรดก เพราะฉะนั้นไม่ต้องไปถามกี่ส่วน

บทสรุปก็คือ กาเฟรไม่มีสิทธิ์และส่วนในมรดกของมุสลิม และมุสลิมก็ไม่มีสิทธิ์และส่วนในมรดกของกาเฟรเช่นเดียวกัน

ที่กล่าวมาข้างต้นนี้คือเรื่องมรดกที่ต้องเกี่ยวกับสิทธิ์และส่วนตามข้อกำหนดของศาสนา แต่ถ้าเป็นของให้ที่ขึ้นอยู่กับความพอใจก็เป็นอีกกรณีหนึ่ง คือเราจะให้เขา หรือเขาจะให้เรา จะให้มากหรือให้น้อย จะรับหรือไม่รับ ก็เชิญเถอะครับ ไม่เกี่ยวกัน

........................................................................................................................

คำถามโดย คุณอับดุลลอฮ์ สมาชิก moradokislam.org

ใครบ้างที่จะได้เข้าสวรรค์ครับ ผมรู้ว่ากาเฟรไม่ได้เข้าแน่นอน แล้วคนที่ได้นับถืออิสลามทุกคนจะได้เข้าสวรรค์หรือป่าวครับ หรือเฉพาะผู้ที่มีอีหม่านเท่านั้น
เคยได้ยินว่าสวรรค์มีหลายชั้น ความจริงเป็นอย่างไรครับ ช่วยอธิบายด้วยครับ

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ถูกต้องแล้วครับ กาเฟรไม่ได้เข้าสวรรค์ ส่วนมุสลิมได้เข้าสวรรค์ทุกคนจากพื้นฐานการอีหม่าน แต่จะช้าหรือไวขึ้นอยู่กับผลงานของเขาด้วย
ท่านนบีมูฮัมหมัด ศ็อลล็อลลอฮุอละบฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

คำถาม โดยคุณกิร น.ศ.สวนดุสิต (เด็กตราด)

เราในฐานะที่เป็นมุสลิมคนหนึ่งที่อยู่ในเมืองไทยแต่พี่น้องของเรากำลังถูกข่มแหงรังแกอย่างไร้มนุษยธรรมผมเองยิ่งดูภาพที่เกิดขึ้นมันยิ่งทำให้ผมแค้นเคืองยิ่งนัก ถามว่าผมจะมีส่วนร่วมต่อสู้ในหนทางของอัลลอฮ์ได้อย่างไร เเล้วเราเองสามารถทำลายธุระกิจ....ตลอดจนฆ่าพวกมันจะบาปใหม

คำตอบโดยอาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

น้อยเหลือเกินที่เราจะพบเยาวชนมุสลิม ที่มีความรู้สึกรักและห่วงใยพี่น้องร่วมศาสนา เพราะส่วนใหญ่แล้วจะวางเฉย บางคนก็ขอกิน-เที่ยว-เล่นไปวันๆ การเรียนก็ยังเป็นเรื่องรอง แต่ในยุคของท่านนบีและยุคของบรรดาคอลีฟะห์นั้น มุสลิมทุกคนทุกเพศทุกวัยต้องการมีส่วนร่วมในกิจกรรมศาสนาของเขา พี่น้องมุสลิมของเขา ทำให้สังคมมุสลิมในยุคนั้นมีความเข้มแข็ง

มุสลิมทุกคนถูกเกี่ยวกันด้วยศาสนา ประหนึ่งว่าเป็นเรือนร่างเดียวกัน ส่วนใดเจ็บปวด ส่วนอื่นก็เจ็บปวดด้วย เหมือนอย่างที่คุณกิร น.ศ.สวนดุสิตได้กล่าวมาด้วยความห่วงใย แสดงถึงความเป็นพี่น้องมุสลิมตามหลักการของศาสนาแล้ว

ในขณะที่พี่น้องของเราถูกรุกราน ถูกข่มเหงรังแกจากศัตรู เราอยากจะช่วยเหลือ แต่ก็อยู่ไกลกันเกินกว่าที่จะร่วมยืนเคียงบ่าเคียงไหล่กับพวกเขา แต่เราก็สามารถที่จะช่วยเหลือพี่น้องมุสลิมของเราในเบื้องต้นได้ ด้วยการขอดุอาอ์ต่อพระองค์อัลลอฮ์ ทุกครั้งที่เราสุญูดในละหมาด หลังจากกล่าว ซุบฮานะร็อบบิยัลอะอ์ลา เสร็จแล้ว ก็อย่าลืมเจือจานดุอาอ์ให้กับพี่น้องมุสลิมของเราด้วย โดยขอเป็นภาษาไทยนั่นแหละครับ (กล่าวในใจโดยไม่ต้องออกเสียง)

อีกประการหนึ่งก็คือ ร่วมกันรณรงค์ต่อต้านสินค้าของศัตรู โดยไม่กิน ไม่ดื่ม ไม่ซื้อ ไม่ขาย ไม่จ่ายแจก อย่าให้ทรัพย์ของเรามีส่วนร่วมในการประหัตประหารพี่น้องมุสลิม

ที่สำคัญก็คือต้องศึกษาศาสนาให้เข้าใจ พร้อมทั้งถือมั่น และปฏิบัติตามข้อกำหนดของศาสนาอย่างจริงจัง สังคมมุสลิมเราที่อ่อนแออยู่ทุกวันนี้เพราะเราถอยห่างออกจากอิสลาม จนเราอยู่ในสภาพที่ท่านนบีได้กล่าวไว้ว่า “หลงดุนยา และกลัวความตาย”

ส่วนที่จะกระทำการใดๆ นอกจากนี้ ต้องพิจารณาให้รอบคอบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องแยกมิตรแยกศัตรูให้ออก เพราะกาเฟรทุกคนมิใช่ศัตรูทั้งหมด
พระองค์อัลลอฮ์ได้กล่าวว่า

คำถามโดยคนพุทธ

ดิฉันเป็นชาวพุทธ แต่รักกับอาหรับที่เป็นมุสลิม เค้ามีผู้หญิงที่แม่เตรียมไว้ให้แล้ว แต่เค้าพยามยามยืดเวลาการแต่งงานออกไป ด้วยไม่ได้รักคนที่แม่เตรียมให้ โดยอ้างว่าไม่มีความพร้อมด้านการเงิน
หากดิฉันต้องการเป็นภรรยาเค้า มีทางใดที่จะทำได้โดยเค้าไม่เดือดร้อน..ขอบคุณค่ะ

คำตอบโดยอาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

คนที่เป็นมุสลิมยึดถือเรื่องศาสนาสำคัญกว่าสิ่งอื่นใด โดยเฉพาะการศรัทธาในพระเจ้าที่ต้องอยู่ในหัวใจของมุสลิมอย่างมั่นคง จะเห็นได้ว่า มุสลิมน้อยคนเหลือเกินที่เดินออกจากอิสลามไปเนื่องจากถือเอาความรักเป็นใหญ่ ซึ่งมิได้หมายความว่า อิสลามห้ามมิให้คนรักกัน ตรงกันข้ามอิสลามกลับสนับสนุนให้มีความรัก แต่ต้องเป็นรักที่อยู่ในกรอบของศาสนา

ที่จริงแล้ว..ความรักเป็นเพียงความรู้สึกในใจชั่วระยะหนึ่ง ซึ่งในขณะที่อุณหภูมิของความรักขึ้นสูง คุณอาจจะมีความความรู้สึกว่า ขาดเขาเราอยู่ไม่ได้ หรืออยากอยู่ใกล้เขาตลอดเวลา ฉะนั้น คนที่ผิดหวังบางคนจึงมีอาการฟูมฟาย แต่ก็ชั่วระยะหนึ่งเท่านั้น วันเวลาจะรักษาแผลในใจแจะช้าหรือไวก็ขึ้นอยู่กับตัวเอง แต่เมื่ออุณหภูมิของความรักลดลงคุณอาจจะนึกสมเพชตัวเองก็ได้

คนแก่คนเฒ่าที่เขาใช้ชีวิตคู่ร่วมกันมา จนมีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมืองนั้น หากได้สอบถามท่าน จะทราบได้ว่าส่วนใหญ่แล้ว ความรักจะกลายเป็นความผูกพันธุ์เสียมากกว่า ฉะนั้นเมื่อมีรักหรือเมื่อรักจางไป ศาสนาก็ต้องอยู่ในใจของมุสลิมตลอดเวลา

ด้วยเหตุนี้การใช้ชีวิตร่วมกันระหว่างสามีภรรยานั้น ทั้งคู่ต้องอยู่ภายใต้กรอบศาสนาเดียวกัน มิเช่นนั้นแล้วจะเกิดปัญหาเมื่อตอนรักจาง และนำไปสู่ปัญหาทางครอบครัว ทางสังคม และผู้สืบสกุลอีกด้วย เมื่อตอนตายก็จะมีปัญหาเรื่องมรดก ปัญหาเรื่องจัดการศพ และอื่นๆ ตามมาอีกสารพัด พูดง่ายๆว่า มีปัญหาทั้งยามเป็นและยามตาย

ส่วนปัญหาทางศาสนานั้น คนที่เป็นมุสลิมเขาเชื่อเรื่องชีวิตหลังจากความตาย และเรื่องการฟื้นคืนชีพ โดยเมื่อเขาตายไปแล้วจะพบเจออะไรก็ขึ้นอยู่กับการประพฤติปฏิบัติของเขาขณะที่เขายังมีชีวิตอยู่ในโลกนี้

ผมไม่มีข้อแนะนำใดๆ ที่จะให้สามี ภรรยาต่างคนต่างถือศรัทธาคนละศาสนา ทางที่ดีหากคุณต้องการเป็นภรรยาเขาก็ควรจะหันมารับอิสลามด้วยศรัทธาเสียก่อน และเหตุที่ต้องกล่าวว่า ให้รับอิสลามด้วยศรัทธานั้น เพราะเมื่อความรักต่ำสุด สามีภรรยาอาจหย่าร้างกันก็ได้ แต่ศรัทธาหลุดออกจากใจของมุสลิมไม่ได้เป็นอันขาด

........................................................................................................................

คำถามโดยเด็กไคโร

ผมมีเรื่องรบกวนอาจารย์ครับ ผมทราบว่าอาจารย์ทำบทสรุปวิชามันติกไว้สอนรุ่นน้องตอนที่เรียนอยู่ไคโร ผมสอบถามเพื่อนๆ ทุกคนก็พูดเหมือนกัน แต่หาอ่านไม่ได้ ถ้าอาจารย์มีต้นฉบับช่วยเอาลงเวบได้ไหมครับ หรืออาจารย์จะมีข้อแนะนำอะไรบ้าง งงเต็กครับ

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ต้นฉบับบทสรุปของวิชานี้ ที่ผมเองก็ไม่มีเหมือนกัน อีกทั้งตำราที่เคยเรียนก็ไม่ทราบว่าหายไปไหน เพราะจากไคโรมาก็เกือบจะ 20 ปีแล้วครับ แต่ก็ยินดีที่จะช่วยแนะนำ เท่าที่มีความสามารถ (เท่าที่จำได้)

มันติก ถูกจัดเป็นศาสตร์หนึ่งที่แพร่หลายโดยนักปรัชญาตะวันตก เช่นเพลโต้ โซเครติส อริสโตเติ้ล เป็นที่นิยมในหมู่นักปรัชญากรีก และนักวิชาการมุสลิมเช่นอิบนุซีนา ได้ศึกษาแล้วถ่ายทอดศาสตร์นี้เป็นภาษาอาหรับ จนแพร่หลายในหมู่มุสลิม เพื่อใช้เป็นอาวุธในการประทะคารมกับผู้บิดเบือนอิสลาม หรือพูดง่ายว่า เอาดาบศัตรูฆ่าศัตรู

มันติก หรือตรรกวิทยา เป็นวิชาที่ว่าด้วยเรื่องการจัดระเบียบความคิด และการพิสูจน์หาเหตุผล จำแนกเป็น 2 ภาคใหญ่ๆ ด้วยกันคือ

ภาคที่ 1 เป็นการบรรยายเกี่ยวกับ ตะอ์รีฟาต คือกระบวนการจำกัดความ หรือการให้คำนิยามของสิ่งต่างๆ มีองค์ประกอบหลัก 5 ประการคือ ญินซ์ (สกุล) นัวอ์ (อภิชาต) ฟัตล์ (แผกเพี้ยน) คอส (สภาวลักษณ์) อะรอดอาม (สหสมบัติ) ซึ่งมีรายละเอียดปลีกย่อยอีกพอสมควร

การให้คำนิยามหรือการจำกัดความคำใดๆก็ตาม จะสมบูรณ์ได้ก็ต้องมีองค์ประกอบครบทั้งห้าประการข้างต้นนี้ เช่นหากมีผู้ถามว่า มนุษย์คืออะไร ถ้าคุณตอบว่า มนุษย์ก็คือสัตว์โลกชนิดหนึ่ง ซึ่งการจำกัดความ มนุษย์ ด้วยคำว่า สัตว์โลกชนิดหนึ่ง นี้บกพร่องครับ เป็นคำจำกัดความที่ไม่สมบูรณ์ เพราะอาจจะมีผู้แย้งได้ว่า สิงโต ก็คือสัตว์โลกชนิดหนึ่งเหมือนกันทำไม่เรียกมนุษย์ด้วย ฉะนั้นจึงต้องหาคำจำกัดความที่ให้รายละเอียดสมารถแยกมนุษย์ออกจากสัตว์อื่นๆ ได้ ฉะนั้นมนุษย์จึงถูกให้คำจำกัดความว่าคือ สัตว์ที่มีปัญญาเดินได้หัวเราะได้ คำว่า มนุษย์คือนัวอ์ คำว่าสัตว์คือญินซ์ คำว่ามีปัญญาคือคอส คำว่าเดินได้คืออะรอดุลอาม และคำว่าหัวเราะได้คือฟัตล์ อย่างนี้เป็นต้น

ภาคที่ 2 เป็นกระบวนการพิสูจน์เหตุผล ด้วยการตั้งประพจน์ต่าง (กอดียะห์) มีทั้งประพจน์เสนอ ประพจน์สนอง (ซุครอและกุบรอ) และผลลับ (นะตีญะห์) เช่น

คำถามโดยผู้ต้องการเป็นมุสลิม

หากต้องการรับศาสนาอิสลามควรเริ่มทำอย่างไร จะหาความรู้ได้จากที่ไหน (ตอนนี้ดิฉันเดินทางไม่สะดวกเพราะต้องใช้รถเข็นตลอด)

คำตอบโดยอาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

อัลฮัมดุลิลลาฮ์ นับเป็นข่าวดีที่เราได้รับทราบ
การเป็นมุสลิมเกิดจากหัวใจที่ศรัทธา เริ่มต้นด้วยการศรัทธาที่ถูกต้อง ต่อมาคือการยืนยันด้วยคำพูดว่า

คำถามโดยคุณยะห์ยา

การจัดงานเมาลิดผิดศาสนาหรือไม่ครับขอให้วิทยากรตอบโดยอย่างละเอียด

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ผู้ถามต้องการให้ตอบคำถามนี้อย่างละเอียด แต่ความจริงแล้วเรื่องเมาลิดนี้มีการพูดกันมาเนินนาน ซึ่งมีการนำเสนอหลักฐานและข้อโต้แย้งกันอย่างแพร่หลาย และตราบใดที่ยังมีการกระทำกันอยู่ก็คงต้องพูดกันไม่รู้จักจบ โดยฝ่ายที่ทำก็อ้างว่าเป็นการแสดงความรักต่อท่านนบีแม้จะไม่มีหลักฐานจากนบีหรือศอฮาบะห์ก็ตาม และฝ่ายที่ไม่ทำก็พูดว่า รักนบีต้องตามคำสอนของนบี ไม่ใช่รักนบีแล้วทำบิดอะห์

เรื่องนี้ถ้าเรามีสติ และไม่ใช้อารมณ์เป็นใหญ่ก็คงเจอข้อเท็จจริงได้ไม่ยาก เพราะเรื่องศาสนานั้นต้องมีที่มา ไม่ใช่ใครคิดจะทำอย่างไรก็ได้ เพราะนั่นไม่ใช่อิสลาม และศาสนาก็ไม่ได้อยู่ที่ความนิยมของผู้ใด เรื่องศาสนาต้องมีหลักฐานจากอัลกุรอาน,ฮะดีษ หรือร่องรอยการปฏิบัติจากเหล่าศอฮาบะห์

แต่ ณ.ที่นี้ผมขอชี้แจงอีกมุมหนึ่งที่อาจทำให้ท่านได้เห็นข้อเท็จจริงได้ไม่ยากคือ หลักฐานโดยตรงที่ใช้หรือสนับสนุนให้ทำเมาลิดนั้นไม่มีสักบทเดียว ขอยืนยันว่า หลักฐานโดยตรงไม่มีสักบทเดียว ดังนั้นผู้ที่นิยมกระทำจึงต้องหาหลักฐานอ้างอิงโดยทางอ้อม นั่นคือการนำตัวบทในเรื่องอื่นมาเปรียบเทียบ หรือตีความเอา เช่น หลักฐานเรื่องการถือศีลอดซุนนะห์วันจันทร์ ซึ่งผู้ที่นิยมกระทำเมาลิดได้นำเรื่องนี้ไปชี้ประเด็นว่า ท่านนบีให้ความสำคัญต่อวันจันทร์ซึ่งเป็นวันเกิดของท่าน แต่การนำเรื่องเมาลิดไปเปรียบเทียบกับเรื่องถือศีลอดนั้นเป็นเรื่องที่ไกลจากความเป็นจริงเพราะ

1 – เงื่อนไขและวิธีการปฏิบัติต่างกัน
2 – ซุนนะห์ถือศีลอดวันจันทร์นั้นเป็นซุนนะห์รายสัปดาห์ (มีซุนนะห์ทุกวันจันทร์) แต่เราทำเมาลิดรายปีไม่ได้ทำทุกวันจันทร์
3 – หรือหากท่านทำเมาลิดทุกวันจันทร์จริงก็เป็นการเปรียบเทียบที่ไกลจากตัวบทเหลือเกินเพราะวันจันทร์มีซุนนะห์ให้บวช ไม่ใช่ซุนนะห์ให้ทำเมาลิด บวชกับเมาลิดเป็นการเปรียบเทียบคนละเรื่อง
4 – ตัวบทหลักฐานเรื่องซุนนะห์ถือศีลอดวันจันทร์นี้เป็นคำสอนของท่านนบี ผ่านคนในยุคแรกมาแล้ว เช่นเหล่าศอฮาบะห์และตาบีอีนและตาบีอิตตาบีอีน แต่บุคคลเหล่านี้เขาไม่ได้เข้าใจเช่นเรา
5 – พิธีกรรมในการทำเมาลิดเป็นพิธีกรรมประยุกต์ซึ่งคิดสูตรกันเอง จึงทำให้เราเห็นความแตกต่างของพิธีนี้ในแต่ละท้องที่
6 –ผู้ที่อ้างตนว่าสังกัดมัซฮับชาฟีอีน่าจะตรึกตรองสักนิด เพราะอิหม่ามชาฟีอีไม่ได้ทำเมาลิด และท่านก็ไม่เคยสอนลูกศิษย์ในเรื่องนี้
7 – เมาลิดกำเนิดในอียิปต์สมัยราชวงศ์ฟาติมีย โดยฝีมือของเหล่าชีอะห์

เรามีวิธีการแสดงความรักต่อท่านนบี ตามที่เหล่าศอฮาบะห์ได้ยึดถือปฏิบัติ นั่นคือการฏออัต หมายถึงการภักดี,น้อมรับและปฏิบัติตาม มิใช่รักนบีด้วยการฟื้นฟูพิธีกรรมของชีอะห์แล้วจะเอาสวรรค์ที่ใคร นอกจากจะไม่ได้สวรรค์แล้ว การถือว่าพิธีกรรมเมาลิดเป็นเรื่องศาสนาจึงเป็นการทึกทักเอาเอง เพราะนบีไม่รู้เรื่อง เหล่าศอฮาบะห์ก็มิได้ปฏิบัติ ฉะนั้นที่ถามว่า เมาลิดผิดศาสนาหรือไม่ ก็ตอบว่าผิดแน่นอน ถือเป็นการแอบอ้าง,ต่อเติมศาสนา ซึ่งถูกเรียกว่าบิดอะห์ หรืออุตริกรรมในศาสนานั่นเอง

ส่วนผู้ที่กล่าวว่า เมาลิดเป็นประเพณี ก็น่าที่จะสืบเสาะสักนิดว่า การทำเมาลิด หรือการจัดเบิรดเดย์ให้แก่นบีนี้เป็นประเพณีของใคร และมีที่มาอย่างไร ซึ่งเราได้พบว่าชาวนะศอรอเขาจัดเมาลิด เฉลิมฉลองวันประสูตให้กับพระเยซูคริส ในวันคริสมาส ทุกวันที่ 25 ธันวาคม ของทุกปี

ฉะนั้นที่อ้างกันว่า เมาลิดประเพณีนี้ ความจริงก็คือประเพณีศาสนาของชาวคริสเตียน ที่ชีอะห์ลอกเลียนแบบมา แล้วผู้ที่หวงแหน,ปกป้องรักษาคือเรา เหล่าผู้ศรัทธากระนั้นหรือ

........................................................................................................................

คำถามโดยคุณ dearly9

มุสลิม-องค์กรมุสลิมหรือสถาบันสมาคมมุสลิมจะสามารถนำงบประมาณของรัฐบาลที่เป็นกาฟิร(อาจจะเป็นเงินภาษีของรัฐ)มาบริหารกิจการของมุสลิมได้หรือไม่? ขอบคุณครับ

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ขอทำความเข้าใจเกี่ยวกับรายได้ของรัฐเสียก่อนว่า รายได้ของรัฐในบ้านนี้เมืองนี้นั้น ได้มาจากหลายทางด้วยกันเช่นจากการลงทุนโดยทางตรงและทางอ้อมในโครงการหรือกิจการที่รัฐเป็นเจ้าของหรือเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ นอกจากกิจการรัฐวิสาหกิจที่เกี่ยวกับสาธารณูปโภคซึ่งไม่มุ่งเน้นแสวงหากำไร แต่เป็นบริการขั้นพื้นฐานแก่ประชาชน

แต่รายได้ของรัฐที่เป็นกอบเป็นกำและนำไปเป็นงบประมาณในการบริหารประเทศแต่ละปีนั้น ส่วนใหญ่เป็นรายได้ที่มาจากภาษีทั้งที่บริสุทธิ์และไม่บริสุทธิ์ ซึ่งในภาษีที่บริสุทธิ์นั้นเราคงไม่นำมาวิจารณ์เพราะไม่ใช่ประเด็นปัญหา

ในส่วนรายได้จากภาษีที่ไม่บริสุทธิ์ เช่นภาษีสรรพสามิต จากเหล้า,บุหรี่ และฯลฯ ซึ่งแน่นอนว่ารายได้เช่นนี้เป็นที่ต้องห้ามในอัลอิสลามอย่างไม่ต้องคางแคลงใจ นอกจากนั้นแล้วรัฐยังมีรายได้ที่ฮารอมจากส่วนอื่นๆอีก เช่นจากการเป็นเจ้ามือหวย ถึงแม้จะตั้งชื่อให้ไพเราะว่า ฉลากกินแบ่งรัฐบาลก็ตามที แต่มันก็คือการพนันซึ่งเป็นที่ต้องห้ามในอิสลามเช่นเดียวกัน

เพราะฉะนั้นถ้าหากเราแยกประเภทของรายได้จากองค์กรของรัฐที่แสวงหาผลประโยชน์ในทางฮะรอมอย่างชัดเจนเช่น จากกองฉลากกินแบ่งรัฐบาล ก็ไม่อนุญาตให้มุสลิมไปยุ่งเกี่ยวด้วย ไม่ว่าเขาจะเอามาบริจาคเป็นเงินหรือสิ่งของให้แก่บุคคลในรูปของทุนการศึกษาและอื่นๆ หรือบริจาคให้แก่องค์กรมุสลิมเพื่อบริหารจัดการในองค์กรก็ถือว่าเป็นที่ต้องห้ามด้วย อย่างนี้ต้องหลีกห่าง

นอกจากกรณีที่รายได้ส่วนนี้ไปรวมกับส่วนอื่นแล้วนำไปเป็นงบประมาณบริหารจัดการประเทศ ซึ่งการที่จะบอกว่ารายได้ของรัฐทั้งหมด ฮาราม หรือเป็นที่ต้องห้ามโดยเด็ดขาดก็ยังพูดได้ไม่เต็มปากนัก เพราะยังมีรายได้ที่บริสุทธิ์เจือปนอยู่ด้วย และในทางตรงกันข้าม ถ้าจะบอกว่าฮาลาลมันก็ยังมีส่วนฮะรอมปนอยู่ด้วย อย่างนี้เขาเรียกว่าคาบลูกคาบดอก ภาษาทางวิชาการเรียกว่า ซุบฮัต ซึ่งหากเป็นรายได้ส่วนบุคคลจากฮารอมและซุบฮัต ก็จำเป็นที่จะต้องออกห่าง จะนำไปกินไปใช้เอง หรือจะนำไปเลี้ยงดูครอบครัวก็ไม่ได้เช่นกัน

แต่ที่กล่าวถึงนี้มิใช่รายได้ส่วนตัว แต่เป็นรายได้ของรัฐที่นำไปเป็นเงินเดือนข้าราชการและลูกจ้างชั่วคราว จ่ายบำเน็ญ บำนาญ อย่างนี้ไม่เป็นปัญหา ท่านสามารถเป็นข้าราชการได้ กินเงินเดือนของรัฐได้ กินบำเน็ญ บำนาญได้ นอกเสียจากท่านจะเป็นลูกจ้างในส่วนงานที่ฮะรอมเท่านั้น เช่นเป็นลูกจ้างในกองฉลากกินแบ่งรัฐบาล อย่างนี้ฮะรอมทั้งงานที่ทำและฮะรอมเงินเดือนที่รับมาด้วย

นอกจากที่กล่าวแล้วรัฐยังกระจายรายได้สู่สาธารณะทั้งในส่วนกลางและส่วนท้องถิ่น เช่นนำไปสร้างถนน สะพาน ลานกีฬา สาธารณูปโภคและสวัสดิการอื่นๆ อย่างนี้เป็นประโยชน์ของสาธารณะทั้งคนมุสลิมและไม่ใช่มุสลิมก็ใช้ประโยชน์ร่วมกัน อย่างนี้ใช้ได้ เพราะถ้าจะบอกว่าฮะรอม เดี๋ยวก็จะไม่มีถนนเดิน ต้องเหาะเหินเดินอากาศกันละทีนี้

ส่วนกรณีขององค์กร หรือสถาบันมุสลิม ที่ได้รับการส่งเสริม สนับสนุนจากภาครัฐก็เช่นเดียวกัน หากเป็นประโยชน์สาธารณะ และไม่ใช่รายได้จากองค์กรของรัฐที่ดำเนินกิจกรรมฮะรามโดยตรงก็ไม่เป็นไร แต่อยากให้ท่านได้พิจารณาสักนิดว่า มัสยิด ซึ่งเป็นศาสนสถาน บ้านของอัลลอฮ์เป็นสถานที่ที่มุสลิมใช้ทำอิบาดะห์ ควรหรือไม่ที่จะนำงบของรัฐมาก่อสร้าง หรือนำมาบริหารกิจการมัสยิด
พระองค์อัลลอฮ์ได้ทรงกล่าวว่า

คำถามโดย ช่วยเคลียร์ให้หน่อยครับ

อาจารย์ครับ ที่ออฟฟิซผมคุยกันไม่ลงตัว เรื่อง ซัดาม ฮุเซน เป็นมุสลิมหรือปล่าว
ช่วยเคลียร์ให้หน่อยครับ

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

เป็นข่าวใหญ่ที่อยู่ในความสนใจของคนทั้งโลก เกี่ยวกับกรณีประหารซัดดัม ฮุเซน ด้วยการแขวนคอ แต่ละวงสนทนาก็หยิบประเด็นไปวิพากษ์วิจารณ์ในหลายแง่มุม บ้างก็วิเคราะห์ว่า เขาผิดจริงหรือและ ความผิดของเขาควรได้รับโทษประหารหรือไม่, ทำไมต้องประหารในวันอีดของมุสลิมด้วย, บางคนก็วิจารณ์ถึงวิธีการประหารคือสมควรที่จะแขวนคอหรือไม่, บางคนก็วิจารณ์ถึงประเด็น (ชีอะห์) ผู้สำเร็จโทษประหารว่า เป็นลูกน้องยิว, บ้างก็วิจารณ์ถึงผลกระทบว่าจะทำให้สถานการณ์ในอิรัคเลวร้ายลง, และในวงวิจารณ์นั้นก็มีทั้งผู้ที่ดีใจและเสียใจแต่ละกรณีต่างกันไป แต่ในอีกมุมหนึ่งที่หลายคนอยากทราบเหมือนดังที่ถามมาคือ ซัดดัมเป็นมุสลิมหรือไม่ ซึ่งผมคงตอบได้เท่าที่มีข้อมูลดังนี้

เป็นที่ทราบกันดีว่า ซัดดัม ฮุเซน ไม่ได้เป็นชีอีย์ (ผู้นับถือลัทธิชีอะห์) แต่กลับเป็นปรปักษ์กับกลุ่มชีอะห์ที่พยายามกระจายอำนาจในอิรัค, เขาสกัดกั้นพิธีกรรมของชีอะห์ด้วยการประกาศห้ามจัดเมาลิดที่หลากหลาย และห้ามชีอะห์จัดพิธีกรรมบวงสรวงฮุเซนในวันอาชูรอ จนกระทั่งการทำสงครามกับอีหร่าน เป็นภาพที่แสดงให้เห็นว่า เขาไม่ใช่ชีอีย์อย่างแน่นอน แต่เขากลับสนับสุนนกิจการศาสนาอิสลาม ด้วยการเปิดมัสยิดและมหาวิทยาลัยอิสลามหลายแห่ง

เขาเป็นหัวหอกในการต้านอิสราเอลไม่ให้แผ่บารมีในตะวันออกกลาง, เขาให้การสนับสนุนการปลดปล่อยปาเลสไตน์ แต่เขาก็บุกยึดคูเวตและประกาศให้คูเวตเป็นจังหวัดหนึ่งของอิรัค แม้ว่าเขาจะถูกวิจารณ์ว่าเป็นจอมเผด็จการ ในการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวเคริก และการกวาดล้างชีอะห์ด้วยวิธีการขั้นเด็ดขาดก็ตาม แต่เขาก็เคยได้รับการสนับสนุนจากอเมริกาและแสดงตนเป็นพันธมิตรกับอเมริกาด้วยดี

ในช่วงที่เขายังครองอำนาจอยู่ก็มีภาพข่าวของเขาปรากฏให้เห็นบ่อยครั้งว่า เขาละหมาดวันศุกร์ ขณะที่รูปปั้นของเขาก็มีอยู่ทั่วประเทศอิรัค แม้ว่าจะมีอุลามาอ์บางท่านตัดสินว่า เขาตกศาสนาด้วยข้อหาว่า ปฏิเสธที่จะใช้กฎหมายอิสลามปกครองประเทศ และฯลฯ แต่ในฐานะผู้นำประเทศิรัค กับสถานภาพของความเป็นมุสลิม มันขัดแย้งกันเอง แต่ทั้งหมดคือภาพอดีตขณะที่เขายังเรืองอำนาจอยู่

แต่บั้นปลายชีวิตของเขา เราได้เห็นภาพที่ เขายืนยันการเป็นมุสลิมด้วยคำพูดของเขาที่แสดงออกในศาล เราได้เห็นภาพเขาอ่านอัลกุรอาน และเราได้รู้ว่าเขายันยันกะลิมะห์ทั้งสองในวาระสุดท้าย เป็นสิ่งที่บ่งบอกด้วยตัวเขาเองว่า ต้องการจบชีวิตในฐานะมุสลิม และปฎิเสธที่จะเข้ารีตลัทธิชีอะห์
ท่านซะฮล์ อิบนิซะอด์ อัซซาอิดีย์ ได้รายงานว่า

คำถามโดย คุณโนเนม

มุสลิมสวัสดีกับไหว้ได้มั้ย นักเรียนไหว้ครู เด็กไหว้ผู้ใหญ่ ยังงี้ได้มั้ย

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ปกติเมื่อมุสลิมเจอกันก็จะทักทายกันด้วยคำว่า อัสสลามมุอลัยกุ้ม พร้อมทั้งสัมผัสมือด้านขวาของกันและกัน โดยชายสัมผัสมือกับชาย และหญิงสัมผัสมือกับหญิง ฉะนั้นเมื่อมุสลิมเจอกันก็ต้องทักทายแสดงความเคารพกันด้วยวิธีการที่อิสลามสอน จะเอาประเพณีนิยมของผู้อื่นมาถือปฏิบัติไม่ได้เป็นอันขาด

ส่วนการทักทายและแสดงความเคารพระหว่างมุสลิมกับต่างศาสนิกนั้น ถ้าตามประเพณีนิยมแบบไทยๆ ก็คือการกล่าวคำว่า สวัสดี พร้อมทั้งยกมือไหว้ ซึ่งขอจำแนกเป็นสองประเด็นคือ การทักทายด้วยคำว่าสวัสดี และการยกมือไหว้ ดังนี้

การทักทายตามประเพณีแบบไทยๆ คือการกล่าวคำว่า “สวัสดี” มีความหมายว่า “ ขอให้มีความสุขความเจริญ หรือมีความราบรื่น มีโชคลาภ ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บทั้งปวง ขอให้เป็นไปด้วยดี” ซึ่งใช้เป็นคำอวยพรเมื่อเจอกันหรือจากกัน อย่างนี้ไม่เป็นที่ต้องห้าม แต่ขอย้ำว่าเป็นคำทักทายหรือคำอวยพรแก่ผู้ที่ไม่ใช่มุสลิมเท่านั้น เพราะหากเป็นมุสลิมด้วยกันต้องใช้คำสลามคือการกล่าวว่า “อัสสลามมุอลัยกุ้ม” ซึ่งเป็นทั้งคำทักทายและคำขอพรให้กันและกัน

ส่วนการแสดงความเคารพตามประเพณีไทยๆ สำหรับผู้ที่ไม่ใช่มุสลิมด้วยการยกมือไหว้มีหลายวิธีขึ้นอยู่กับว่าจะแสดงความเคารพแก่ผู้ใด
ถ้าแสดงความเคารพผู้ใหญ่ หรือผู้ที่อวุโสกว่า ด้วยการประกบฝ่ามือทั้งสองข้างยกขึ้นจรดหน้าผาก หรือระหว่างคิ้วแล้วก้มศรีษะเล็กน้อย สำหรับผู้แสดงความเคารพที่เป็นผู้ชาย ถ้าเป็นผู้หญิงก็จะประกบฝ่ามือทั้งสองข้างยกขึ้นจรดปลายจมูกพร้อมทั้งก้มศรีษะเล็กน้อยเช่นกัน ซึ่งการแสดงความเคารพแก่ผู้ที่ไม่ใช่มุสลิมเช่นนี้ เป็นประเพณีที่ไม่ขัดกับหลักการศาสนา แต่ต้องระวังเรื่องการก้มศรีษะด้วย เพราะถ้าก้มต่ำจนกระทั่งอยู่ในท่าเดียวกันรุกัวอ์ ก็เป็นที่ต้องห้าม

ส่วนวิธีการไหว้พระสงฆ์หรือพระพุทธรูป และพิธีกรรมในการไหว้ครู รวมถึงวิธีการตั้งจิตอธิฐาน คือการประกบฝ่ามือทั้งสองข้างยกขึ้นจรดปลายคาง หรือวางที่ตำแหน่งหน้าอก (จะมีดอกไม้ธูปเทียนเป็นองค์ประกอบการไหว้หรือไม่ก็ตาม) ซึ่งการไหว้เช่นนี้เป็นประเพณีและวิธีการทางศาสนาอื่นที่มุสลิมจะนำวิธีการเช่นนี้มาปฏิบัติไม่ได้เป็นอันขาด

และไม่ใช่การไหว้ในลักษณะนี้อย่างเดียว แต่อันใดก็ตามที่เป็นประเพณีทางศาสนาอื่นมุสลิมก็เอามาถือปฏิบัติไม่ได้ เพราะท่านนบีมูฮัมหมัด ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ได้กล่าวว่า

คำถามโดย นศ มหาลัย

ที่มหาลัยจัดพิธีรับน้อง ผูกข้อมือ ทำพิธีรับขวัญ น้องทุกคนจะถูกบังคับให้เข้าร่วมกิจกรรม ถ้าไม่ร่วมมือจะถูกกลั่นแกล้ง ผมไม่อยากร่วมแต่ไม่รู้จะทำยังไง

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

การรับน้อง เป็นประเพณีนิยมที่เกิดขึ้นเกือบทุกสถาบันการศึกษา โดยมีการพัฒนาแนวคิดและวิธีการกันอยู่ตลอดเวลา บางสถาบันจัดกิจกรรมอบรม แนะแนวรุ่นน้องแต่ละคณะ, บางสถาบันก็มีพิธีความเชื่อทางศาสนามาเกี่ยวข้องด้วย หรือมีการละเล่นที่กล่าวได้ว่าเป็นการระบายความแค้นจากรุ่นสู่รุ่นถ่ายทอดต่อกันมา ซึ่งบางครั้งเลยเถิดจนกระทั่งเป็นคดีความกันก็มี ฉะนั้นการจะสนับสนุน หรือจะตำหนิทั้งหมดก็ดูกระไรอยู่ แต่อยากจะให้มาตรฐานทางศาสนาแก่บรรดานักศึกษา เพื่อใช้ประกอบการพิจารณาในการทำกิจกรรมดังนี้

1.กิจกรรมดังกล่าวต้องไม่มีความเชื่อทางศาสนาและพิธีกรรมของศาสนาอื่นมาเกี่ยวข้อง
2..ไม่เป็นประเพณีที่มีพื้นฐานจากความเชื่อของศาสนาอื่น
3. ไม่มีสิ่งต้องห้ามมาปะปน
4. ไม่มีการละเล่นที่เลยเถิดผิดคำสอนของศาสนา
5. ไม่มีการปะปนมั่วสุมระหว่างชายหญิง

ทั้งห้าข้อที่กล่าวข้างต้นนี้เป็นสิ่งที่มุสลิมจะต้องระวังไม่ให้เกิดขึ้นกับตัวเขา ไม่ว่าจะอยู่ในสถาบันหรือนอกสถาบันการศึกษาก็ตาม ดังนั้นคำถามข้างต้นจึงมีคำตอบจากห้าข้อที่กล่าวมาแล้ว โดยเฉพาะพิธีบายศรี ผูกข้อมือนั้นถ่ายทอกมาจากพิธีของพราหมณ์ อย่างนี้แหละที่ท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า

คำถามโดย คุณฟารุก

อยากถามว่า ปะมะนบี เป็นอิสลาม เป็นมุสลิมหรือป่าวครับ เพราะผมคิดว่า ตอนที่นบีได้รับอิสลามมาเผยแพร่นั่น ปะมะนบีก้อเสียแล้วหนิ่ครับ เลยงงๆ ...และก้อ กระทู้นี่ผมเคยถามไปแล้วรู้สึกจะโดนลบ อย่าลบอีกน่ะครับ เพราะไม่เห็นจะผิดตรงไหนที่ถามแบบนี้ เหอๆ

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

ขอมะอัฟท่านสมาชิกที่ชื่อ ฟารุก ด้วยครับ ผมไม่เห็นคำถามที่ท่านโพ้สไว้ก่อนหน้านี้ ประกอบกับระยะหลังก็ไม่ค่อยได้สำรวจกระทู้ และไม่ค่อยได้ตอบคำถามมากนัก เพราะสาละวนอยู่กับการเขียนบทความเรื่องชีอะห์ และก็ต่อด้วยการแปลฮะดีษจากบันทึกของท่านอิหม่ามบุคคอรีและอิหม่ามมุสลิม ฉะนั้นจึงทำให้ท่านต้องโพ้สถามซ้ำมาอีกครั้ง

เกี่ยวกับพ่อและแม่ของท่านนบีนั้น ถ้าเราศึกษาจากอัลกุรอานและจากฮะดีษของท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ก็จะพบว่า แม้แต่พ่อของท่านนบีอิบรอฮีม อลัยฮิสสลาม ก็ไม่ได้รับอิสลาม มิหนำซ้ำยังปั้นเจว็ดขายเสียอีก, ลูกชายของท่านนบีนัวฮ์ อลัยฮิสสลาม ก็ปฏิเสธคำเรียกร้องของพ่อ แล้วอัลลอฮ์ก็ให้คลื่นซัดหายจมไปต่อหน้าต่อตาท่านนบีนัวฮ์
ส่วนพ่อกับแม่ของท่านนบีมูฮัมหมัด ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ก็ไม่มีหลักฐานใดที่ถูกต้องยืนยันว่า ท่านทั้งสองได้ถือศาสนาตามที่ท่านนบีมูซา หรือท่านนบีอีซา มาเรียกร้องเชิญชวนก่อนหน้านั้น ยิ่งกว่านั้นพ่อของท่านนบีได้เสียชีวิตไปตั้งแต่ที่ท่านนบียังอยู่ในท้องแม่, ส่วนแม่ก็เสียชีวิตตั้งแต่ท่านนบียังเล็ก ขณะที่ท่านนบีได้รับการแต่งตั้งให้เป็นรอซูลเมื่อตอนอายุ 40 ปี
เราทราบข้อมูลเหล่านี้ แต่วิจารณ์ลำบาก เพราะเหตุผลของเราไม่เพียงพอที่จะใช้เป็นหลักฐาน แต่ก็ยังมีบางคนที่ใช้ปัญญาอธิบายเรื่องนี้ ขณะที่หาหลักฐานถูกต้องมารองรับไม่ได้ บางคนจึงต้องอาศัยฮะดีษเก้มายืนยัน เช่นข้อความที่ว่า “อัลลอฮ์จะให้พ่อกับแม่ของนบีฟื้นขึ้นมารับอิสลามกับท่านนบีแล้วตายไปอีกครั้ง” อย่างนี้คือตัวบทหลักฐานเท็จครับ
ส่วนตัวบทหลักฐานที่ถูกต้อง (ศอเฮียะห์) ตามที่มีบันทึกจากตำราฮะดีษมีดังนี้

คำถามโดย ต้องการคำตอบด่วน

รบกวนอาจารย์ช่วยตรวจสอบฮะดีสบทนี้ด้วยครับ บางคนว่าเป็นฮะดีสเก้
" ฉันได้ทิ้งไว้ในหมู่พวกเจ้า2อย่างด้วยกันโดยที่พวกจะไม่หลงทางเป็นอันขาดหากพวกเจ้ายึดมันทั้ง2เอาไว้(นั่นคือ)คัมภีร์ของอัลลอฮเเละซุนนะฮนบีของพระองค์ " บันทึกโดยอิหม่ามมาลิก
ยะซากัลลอฮุค็อยร๊อน

คำตอบโดย อาจารย์ฟารีด เฟ็นดี้

โดยปกติผมจะตอบคำถามโดยไม่เซ้าซี้กับผู้ถาม เพราะนึกเสมอว่า ผู้ถามคือผู้ต้องการความรู้,ความเข้าใจเพื่อนำไปแก้ไขความเชื่อและการปฏิบัติให้ถูกต้อง แต่เมื่อเจอคำถามนี้ รู้สึกหงุดหงิดใจชอบกล อยากทราบจริงๆว่า ผู้ถามเป็นชาวซุนนะห์ หรือเป็นชาวชีอะห์
เหตุที่อยากทราบข้อมูลของผู้ถามเพราะว่า หากผู้ถามเป็นชาวซุนนะห์ ก็น่าจะเป็นนักศึกษาที่กำลังค้นคว้าด้านวิชาการฮะดีษ แต่หากเป็นชีอะห์ เขาจะตั้งคำถามเช่นนี้เพื่อเขย่า อะกีดะห์ ของมุสลิม ให้ละทิ้งฮะดีษบทนี้ แล้วหันไปยึดถือฮะดีษและความเข้าใจอย่างที่เขาต้องการจะยัดเยียดให้ผู้อื่นเชื่อและเข้ารีตตามพวกเขา
ขอทำความเข้าใจเป็นประการแรกก่อนว่า ฮะดีษในบทหนึ่งนั้น อาจจะมีการรายงานจากหลายสาย ซึ่งบางสายอาจจะศอเฮียะห์ บางสายอาจจะฮะซัน และบางสายอาจจะฏออีฟ หมายความว่า การที่ศอฮาบะห์ได้ยิน,ได้เห็นเรื่องใดจากท่านนบีแล้วนำมารายงานต่อให้คนในระดับล่างฟังนั้น ผู้ที่ร่วมรับฟังอยู่ อาจจะมีทั้งคนที่เชื่อได้, คนที่ไม่น่าไว้ใจ หรือคนโกหกรวมอยู่ด้วย และเมื่อพวกเขาเหล่านี้นำเอาไปรายงานต่อ ก็จะทำให้ฮะดีษบทเดียวนี้ มีทั้งสายรายงานที่ ศอเฮียะห์, ฮะซัน และฏออีฟ นี่คือตัวอย่างเกี่ยวกับตัวผู้รายงานที่ทำให้ฮะดีษบทเดียวกันมีสถานภาพหลายอย่าง
ฉะนั้นเมื่อท่านไปเจอรายงานของผู้ที่เชื่อถือได้ ท่านก็บอกว่า ฮะดีษนี้ศอเฮียะห์ แต่อีกคนไปเจอการรายงานของผู้ที่ไม่น่าไว้ใจ ก็บอกว่า ฮะดีษนี้ฏออีฟ หรือบางคนไปเจอการรายงานของคนที่โกหก ก็จะบอกว่า ฮะดีษนี้เมาฏัวอ์
หรือวิธีการรายงานต่อของแต่ละคน แต่ละช่วงอาจจะแตกต่างกันไป บางคนอาจจะรอบคอบโดยอ้างถึงบุคคลที่ได้ยินได้ฟังมาทุกระดับจนสืบถึงตัวเอง แต่บางคนก็อาจจะรายงานโดยกระโดดข้ามบุคคลที่ได้ยินได้ฟังมาเป็นบางช่วง หรือบางคนอาจจะรายงานโดยไม่กล่าวถึงผู้รายงานในแต่ละช่วงเลยก็ได้ ซึ่งวิธีการรายงานที่แตกต่างกันนี้ทำให้สถานะของฮะดีษบทเดียวนี้ มีสายรายงานที่แตกต่างกันออกไปด้วย
นอกจากนี้เนื้อหาของฮะดีษก็เป็นอีกประเด็นหนึ่งที่จะทำให้สถานะของฮะดีษแตกต่างกันออกไป ซึ่งหากสายรายงานมีปัญหา, ตัวผู้รายงานบกพร่อง อีกทั้งเนื้อหาของฮะดีษขัดกับฮะดีษศอเฮียะห์บทอื่น อย่างนี้ก็ไม่เหลือสถานะของศอเฮียะห์ หรือฮะซันอยู่เลย
แต่หากสายรายงานมีปัญหาเช่นรายงานกระโดดข้ามขั้น แต่ตัวผู้รายงานไม่มีข้อบกพร่อง หรือในทางกลับกัน เช่นสายรายงานไม่มีปัญหา แต่ตัวผู้รายงานบกพร่อง ก็จะทำให้การรายงานของเขาในด้านสายรายงานหรือตัวผู้รายงานไม่ได้รับความเชื่อถือ แต่ถ้าเนื้อหาของฮะดีษนั้นตรงกับสายรายงานอื่นที่ถูกต้อง ก็จะทำให้ฮะดีษที่มีปัญหาด้านสายรายงานและตัวผู้รายงานนี้ ได้รับการยกสถานะขึ้น เพราะฉะนั้นฮะดีษอย่างนี้จะถูกกำกับสถานะด้วยคำว่า “ลิฆอยรีฮี” เช่นกล่าวว่า “ฮะซันลิฆอยรีฮี” ดีเพราะการรายงานของคนอื่น หรือฮะดีษบทนี้มี “ซะวาฮีด” คือมีการรายงานอื่นๆมาสนับสนุน แต่มีเงื่อนไขว่า ฮะดีษที่จะมาสนับสนับสนุนจะต้องเป็นฮะดีษที่อยู่ในระดับสูงกว่า คือเป็นฮะดีษศอเฮียะห์ หรือฮะดีษฮะซันเท่านั้น
เหตุที่ต้องอธิบายมายืดยาวนี้ก็เพื่อที่จะให้ท่านได้เห็นวิธีการคร่าวๆ ในการชี้สถานะฮะดีษในสามหลักด้วยกันคือ (1) สายรายงาน (2) ตัวผู้รายงาน (3) เนื้อหาหรือคำรายงาน นั่นเอง
ผู้ถามมีข้อสงสัยเกี่ยวกับตัวบทฮะดีษที่นำเอามาจาก “มุวัฏเฏาะอ์” ของท่านอิหม่ามมาลิก แล้วกล่าวว่า “บางคนบอกว่าเป็นฮะดีษเก้” ซึ่งผมเองก็ไม่ทราบว่า บางคนที่ตัดสินฮะดีษนี้ว่าเก้นั้น เขาเป็นใคร, เขาใช้หลักตัดสินในประเด็นใด หมายถึง สายรายงาน,ตัวผู้รายงาน หรือเนื้อหาคำรายงาน, เขาชี้สถานะเฉพาะฮะดีษบทนี้โดยไม่พิจารณาองค์ประกอบจากฮะดีษบทอื่นหรืออย่างไร เหล่านี้คือรายละเอียดที่เราต้องนำมาตีแผ่กัน แต่ก่อนที่ผมจะชี้ให้เห็นข้อเท็จจริงนั้น อยากจะบอกให้ท่านได้ทราบเป็นข้อมูลเบื้องต้นก่อนว่า เนื้อหาของฮะดีษที่นำมาให้ผมชี้แจงนี้เป็นข้อความที่มีความถูกต้องคือ